Irena Degutiene, wicemarszałek litewskiego parlamentu, skierowała na ręce premiera - Algirdasa Butkevičisa interpelację w sprawie sytuacji oświatowej w gminie Puńsk w woj. podlaskim.
Przypomniała, iż przed wizytą szefa litewskiego rządu w Polce otrzymała pisemne zapewnienie ( pismo z 11 lutego), że wszystkie aktualne problemy litewskiej mniejszości w Polsce zostaną podniesione w trakcie rozmów z polskimi władzami. „Widocznie nie zostały podniesione, skoro 13 lutego w Puńsku podjęto decyzję o likwidacji trzech szkół litewskich – konkluduje wicemarszałek litewskiego parlamentu i pyta, jaka pomoc litewski rząd ma zamiar udzielić w celu zachowania sieci litewskich szkół na Sejneńszczyźnie i możliwości pobierania przez dzieci nauki w ojczysty języku.
Tymczasem polski prezydent rozpoczyna 16 lutego wizytę w republice Litej od spotkania z młodzieżą szkolną oraz rodzicami w polskiej szkole im. Jana Śniadeckiego w Solecznikach. Też wysłucha skarg.
Forum Rodziców Szkół Polskich na Litwie wydało w lutym br. oświadczenie, w którym wyraziło kategoryczny protest przeciwko ujednoliceniu egzaminu maturalnego z języka litewskiego. Forum jest oburzone faktem, że władze oświatowe kraju dotychczas nie uwzględniły postulatów zgłaszanych przez rodziców i dzieci uczęszczających do szkół polskich. "Jesteśmy pełni determinacji walki o godne traktowanie naszych dzieci i nie pozwolimy ich krzywdzić. Organizowaliśmy już strajki i wiece, i do nich powrócimy ze zdwojoną siłą w przypadku jeżeli nadal nasze żądania będą ignorowane” - napisano w oświadczeniu.
Forum zapowiada podjęcie działań w instytucjach unijnych w celu zachowania dotychczasowego trybu składania egzaminu maturalnego z języka litewskiego w szkołach polskich. „Nie chcielibyśmy tego czynić w przeddzień przewodnictwa Litwy w Radzie Unii Europejskiej, ale dobro naszych dzieci jest sprawą nadrzędną i będziemy bronić praw swoich dzieci aż do skutku” - czytamy w oświadczeniu.
Obecnie w Ministerstwie Oświaty Republiki Litewskiej na podpis ministra czeka dokument, przygotowany po konsultacjach z nauczycielami języka litewskiego, który ma uregulować wprowadzenie kolejnych ułatwień w egzaminie z litewskiego dla uczniów szkół mniejszości narodowych.
Wszyscy maturzyści, zarówno ze szkół litewskich jak i szkół mniejszości narodowych, pisząc wypracowanie będą mogli wybrać z 7 autorów, a nie z 3 jak planowano dotychczas. Maturzyści ze szkół mniejszości narodowych będą też musieli napisać wypracowanie o mniejszej objętości niż maturzyści ze szkół litewskich: na egzaminie państwowym takie wypracowanie powinno liczyć od 400 do 500 słów, zaś na egzaminie szkolnym - od 250 do 350. Uczniowie ze szkół nielitewskich będą też mogli popełnić więcej błędów oraz będą mogli korzystać ze słowników.
Przewodniczący AWPL, eurodeputowany Waldemar Tomaszewski zapowiedział, że jeżeli minister nie podpisze rychło dokumentu, AWPL wyjdzie z koalicji. Taką możliwość Akcja Wyborcza zamierza rozważyć na najbliższym posiedzeniu Rady Politycznej.
Tymczasem podczas Konferencji Sprawozdawczo – Wyborczej Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie, jaka miała miejsce w Wilnie 9 lutego br.,delegaci przyjęli uchwałę, w której czytamy m.in.:
„Potwierdzając priorytetowość wszelkich działań na rzecz rozwoju szkolnictwa polskiego na Litwie, VII Konferencja:
1. Wypowiada się przeciwko ograniczaniu prawa nauczania dzieci w języku ojczystym, polskim, uznając, że nowa Ustawa o oświacie z dn. 17 marca 2011r. zawęża, ogranicza możliwości poznawcze uczniów, wprowadzając nauczanie części przedmiotów w języku państwowym na etapie, gdy uczniowie jeszcze nie opanowali w stopniu dostatecznym języka litewskiego.
2. Nawołuje do przywrócenia w Ustawie o oświacie zapisu, gwarantującego rodzicom prawo wyboru języka nauczania swoich dzieci.
3. Opowiada się za zachowaniem tradycyjnej szkoły polskiej, w której nauczanie wszystkich przedmiotów odbywa się w języku ojczystym, ze wzmocnionym nauczaniem języka litewskiego-państwowego, poczynając od klasy pierwszej.
4. Występuje o ustalenie mniejszej liczby uczniów przy kompletowaniu klas w szkołach mniejszości narodowych.
5. Podkreśla konieczność przywrócenia egzaminu obowiązkowego z języka polskiego z zakresu szkoły podstawowej i na maturze i zaliczania jego oceny, przy wstępowaniu na studia wyższe.
6. Wypowiada się jednoznacznie przeciwko ujednoliceniu na maturze egzaminu z języka litewskiego ojczystego i języka litewskiego państwowego, zaznaczając brak możliwości porównania w jednakowym stopniu opanowania języka litewskiego jako ojczystego i jako języka wyuczonego.
7. Nadal z całą stanowczością potwierdza dążenie do rozstrzygnięcia problemu zaopatrzenia w podręczniki w języku polskim dla wszystkich poziomów ogólnokształcącej szkoły średniej.
8. Zwraca uwagę, że optymalizacja sieci szkół nie może być prowadzona ze szkodą dla dziecka, wbrew założeniom o powszechnej dostępności do nauki.
9. Zwraca się do samorządu rejonu trockiego o zaniechanie prób niszczenia szkół z polskim językiem nauczania, poprzez wprowadzenie tzw. optymalizacji sieci, mającej na celu łączenie w rejonie szkół z polskim językiem nauczania ze szkołami z rosyjskim i litewskim językiem nauczania, oraz obniżenie szkół polskich w dotychczasowym statusie.”
