1 marca już po raz trzeci Zespoł Szkół nr 2 w Suwałkach będzie obchodził Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Z tej okazji III Grę Szkolną organizuje Klub Historyczny „ZAZA” im. gen. Zygmunta Podhorskiego.
Członkowie klubu przygotowali i przeprowadzą szereg ciekawych i wciągających konkurencji. Uczestnicy będą się musieli wykazać sprawnością fizyczną, sprytem i znajomością polskiego podziemia niepodległościowego. Czeka ich rywalizacja, emocje a zwycięzców atrakcyjne nagrody. Przewidziano m. in. przekazywanie meldunków alfabetem Morse’a, rozpoznawanie wizerunków „Żołnierzy Wyklętych”, tor przeszkód, rozpoznawanie piosenek poświęconych podziemiu antykomunistycznemu. W grze weźmie udział 12 zespołów – łącznie 58 uczniów II LO i 3 Gimnazjum.
W finale, który rozpocznie się o godz. 11. w hali sportowej Zespołu
Szkół nr 2, rywalizować będą 3 najlepsze zespoły. Wcześniej o godz. 10. w
tym samym miejscu odbędzie się wykład poświęcony podziemiu
niepodległościowemu wygłosi pracownik referatu badań naukowych Oddziału IPN w Białymstoku Paweł Niziołek.
III Grę Szkolną "Żołnierze Wyklęci" patronatem objęli Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku oraz Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe.
Żołnierze Wyklęci – Żołnierze wierni Rzeczpospolitej od 1944 do 1963 roku walczący z komunistyczną okupacją. Pierwszymi wyklętymi byli partyzanci z Kresów – Wileńszczyzny, Nowogródczyzny, Wołynia i Ziemi Lwowskiej. Na Suwalszczyźnie do kwietnia 1952 roku działał oddział Jana Sadowskiego "Bladego” i Piotra Burdyna „Poręby”, rozbity w trakcie obławy przeprowadzonej przez UB i KBW we wsi Rudzie i Łumbie. Ostatnim wyklętym był sierżant Józef Franczak „Lalek” Zastrzelony przez grupę operacyjną ZOMO i SB 21 października 1963 roku na Lubelszczyźnie. Za swoją wierność płacili wolnością i życiem. Ich dzieje to tragiczna księga. bohaterskiego oporu, prześladowań, zdrady.
Na Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” wybrana została data 1 marca, bowiem tego dnia w 1951 r. z wyroku komunistycznego sądu zamordowano w więzieniu mokotowskim w Warszawie siedmiu członków, rozbitego przez UB na przełomie 1947 i 1948 r., IV Zarządu
Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” (WiN) – największej niepodległościowej organizacji konspiracyjnej w Polsce w pierwszych latach powojennych. Śmierć Łukasza Cieplińskiego, Adama Lazarowicza, Mieczysława Kawalca, Franciszka Błażeja, Józefa Rzepki, Karola Chmiela oraz Józefa Batorego uznana została przez Sejm RP za wydarzenie w symboliczny sposób przypominające tragiczne losy wszystkich „Żołnierzy Wyklętych” – zapomnianych lub zniesławianych w komunistycznej propagandzie uczestników antykomunistycznego podziemia niepodległościowego.
Samo pojęcie „Żołnierze Wyklęci” zostało rozpropagowane w polskiej literaturze przez publicystę, żołnierza AK i WiN, Jerzego Ślaskiego. Zainspirował się on, w wydanej w 1996 r. książce pod takim właśnie tytułem, fragmentem wiersza Zbigniewa Kabaty "Armia Krajowa" (Odmówiono ci sławy i życia / ale symbol wyklęty i słowa / imię twoje wciąż sławią z ukrycia / Armio Krajowa).
Jak napisał o nich Zbigniew Herbert „Ponieważ żyli prawem wilka, historia o Nich głucho milczy”.
