Szóstego czerwca minęła 20. rocznica powstania Euroregionu NIEMEN. Umowę, w obecności ówczesnego premiera Polski Włodzimierz Cimoszewicza, za zgodą poszczególnych rządów, podpisali w Augustowie przedstawiciele trzech państw.
Ze strony litewskiej - Ignas Aleškevičius, starosta rejonu Alytus, i Kostas Jankauskas reprezentujący samorządy rejony Mariampol, zaś ze strony białoruskiej Alexander Dubko, przewodniczący Obwodowego Komitetu Wykonawczego w Grodnie. W imieniu Polski podpis złożył ówczesny wojewoda suwalski Cezary Cieślukowski.
Dopiero 4 kwietnia 2002 roku w Białymstoku spełniły się pierwotne zamierzenia inicjatorów – pięć rejonów Obwodu Kaliningradzkiego Federacji Rosyjskiej zostało przyjętych w skład Euroregionu Niemen. To Czerniachowsk, Oziersk, Niestierow, Gusiew i Krasnoznaminsk.
Z okazji jubileuszu, w miniony wtorek w sali konferencyjnej hotelu Mercure w Mariampolu odbyła się konferencja „Еuroregionas Niemna-Niemen-Неман”. - współpraca między regionami granicznymi i krajami sąsiadującymi „na 20-lecie Euroregionu”.
Omówiono najważniejsze dla Euroregion zadania w zakresie współpracy między Litwą, Białorusią, Polską, Obwodem Kaliningradzkim. Podczas konferencji też mówiono o planach i zamierzeniach na lata w 2017-2027.
Euroregion powstał w celu współpracy regionów, intensyfikacji kontaktów społecznych, gospodarczych i politycznych. Obszary te łączy wspólne dziedzictwo geograficzne, historyczne, kulturowe oraz podobna tradycja.
Ideą utworzenia Euroregionu Niemen była potrzeba podniesienia poziomu życia społeczności lokalnych przygranicza poprzez wykorzystanie szansy, jaką stworzyły przemiany społeczno - polityczne i transgraniczne położenie obszaru Mazur i Suwalszczyzny na gospodarczej i politycznej mapie Europy.
Inicjatywa utworzenia euroregionu – jako formy organizacji współpracy transgranicznej Polski, Rosji, Litwy i Białorusi pojawiła się na początku 1995 roku w Deklaracji II Bałtyckiego Forum Gospodarczego. Po ponad 2-letnich przygotowaniach – 6 czerwca 1997 roku – podpisane zostało porozumienie o utworzeniu trójstronnego związku transgranicznego
Euroregion Niemen, którego założycielami zostali woj. Suwalskie (Polska), województwa Alytus i Mariampol (Litwa) oraz Obwód Grodzieński (Białoruś). Zabrakło strony rosyjskiej,
która dopiero w kwietniu 2002 roku przystąpiła do Euroregionu.
Siedzibą Euroregionu Niemen jest:
· po stronie litewskiej Mariampol,
- w Polsce Suwałki,
- po stronie białoruskiej Grodno,
- w Obwodzie Kaliningradzkim Czerniachowsk.
Od 14 lutego 2003 r. rolę koordynatora działań strony polskiej Euroregionu Niemen pełni Stowarzyszenie "Euroregion Niemen". Do zadań Stowarzyszenia należy prowadzenie biura EN oraz sekretariatu Strony Polskiej Rady EN. Poprzednio przez długi czas funkcję tę pełniło Biuro Krajowe Euroregionu Niemen przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego.
Obecnie w skład Euroregionu Niemen wchodzi:
49 samorządów z Polski północno -wschodniej, 12 samorządów litewskich, województwo grodzieńskie z Białorusi oraz 5 rejonów obwodu kaliningradzkiego
• Ze strony polskiej: samorządy będące członkami Stowarzyszenia „Euroregion
Niemen”
• Ze strony litewskiej: samorządy wchodzące w skład Stowarzyszenia „Biuro
Euroregionu Niemen w Mariampolu”,
• Ze strony białoruskiej: województwo grodzieńskie,
• Ze strony rosyjskiej: rejony Czerniachowsk, Gusiew, Oziersk, Krasnoznamiensk i
Niestierow (Obw. Kaliningradzki).
Priorytetowe dziedziny działalności Euroregionu obejmują:
1. Rozwój gospodarczy:
• poprawa lokalnej sytuacji gospodarczej poprzez utworzenie
• organizacja targów i wystaw, spotkań biznesowych, stałych ekspozycji narodowych,
• rozwój przedsiębiorczości,
• utworzenie punktów konsultacyjnych ds. opracowania strategii rozwojowych.
2. Rozwój turystyki:
• odbudowa i zagospodarowanie Kanału Augustowskiego,
• zagospodarowanie turystyczne Wielkich Jezior Mazurskich oraz budowa szlaku
wodnego od Wigier do Morza Bałtyckiego (Kanał Mazurski)
• wytyczenie systemu turystycznych szlaków transgranicznych kajakowych,
rowerowych i pieszych
• utworzenie centrum Informacji Turystycznej Euroregionu oraz punktów
informacyjnych na przejściach granicznych
3. Szkolenia, edukacja i rynek pracy:
• pomoc w nawiązywaniu kontaktów pomiędzy partnerami (samorządami,
organizacjami,
• instytucjami),
• utworzenie Instytutu Demokracji Lokalnej Euroregionu,
• utworzenie Centrum Koordynacji Przestrzennej „Niemen”.
4. Ochronę środowiska:
• ochrona zlewni rzeki Niemen,
• budowa oczyszczalni,
• gospodarka odpadami,
• utworzenie transgranicznych obszarów chronionych,
• wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
5. Rozwój kultury i spraw socjalnych:
• prezentacje i upowszechnienie dokonań artystycznych w różnych dziedzinach
twórczości,
• organizacja festiwali kultury pogranicza,
• opracowywanie wspólnych wydawnictw (mapy, albumy poświęcone pomnikom
pamięci narodowej, zabytkom itp.),
6. Rozwój transportu:
• poprawa infrastruktury sieci drogowej i kolejowej,
• budowa i rozbudowa przejść granicznych,
• rozbudowa transgranicznych sieci energetycznych.
WYG
Źródła: Biuro Euroregionu NIEMEN w Mariampolu; www.niemen.org.pl
Fot. Biuro Euroregionu NIEMEN w Mariampolu
