1 października 2017 roku zbliża się nieuchronnie, a do wykonania ogromna praca jaką ustawodawca nałożył na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przewidywana liczba potencjalnych emerytów, którzy nabędą prawa do świadczenia w związku z obniżeniem wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, w dniu wejścia ustawy na terenie województwa podlaskiego wynosi ok. 8,4 tysiąca, przy czym 2/3 stanowią kobiety, a 1/3 to mężczyźni.
Do końca roku prawo do emerytury uzyska 9,5 tys. osób. Spośród kobiet tylko 17,62 proc. nie złożyło wniosku o ustalenie kapitału początkowego. W przypadku mężczyzn sytuacja przedstawia się znacznie gorzej. Aż 32,66 proc. panów nie interesuje się wysokością swojej przyszłej emerytury.
- Emerytura dla osób, które zdecydują się na złożenie wniosku w związku z wejściem w życie ustawy zmieniającej, ustalona będzie według nowych, zreformowanych zasad, gdzie podstawą jej obliczenia jest m.in. kwota zwaloryzowanych składek emerytalnych i kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego – podkreśla Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.
Ustalanie jego wartości po raz pierwszy odbywa się na podstawie zgłoszonego wniosku ZUS Kp-1. Naliczenie kapitału początkowego następuje w formie decyzji organu rentowego. Od wydanej decyzji przysługuje odwołanie za pośrednictwem Oddziału ZUS do Sądu Okręgowego - Sądu Pacy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Postępowanie odwoławcze w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest wolne od opłat.
Kapitał początkowy podlega również przeliczeniu (tj. ponownemu ustaleniu) w razie nadesłania do ZUS dokumentów, które nie były wcześniej dostarczone, np. może to być nowy dowód umożliwiający zwiększenie stażu pracy, tj. okresów składkowych lub nieskładkowych, albo nowe dowody w sprawie wynagrodzenia (dochodu).
Liczne zmiany prawne w zakresie ustalania kapitału początkowego, również mogą wpłynąć na wcześniej ustaloną jego wysokości. Zatem warto przypomnieć najważniejsze modyfikacje, które nastąpiły w przeliczeniu wartości kapitału początkowego:
- okres sprawowania opieki nad małoletnim dzieckiem uwzględnia się bez ograniczania do 1/3 udowodnionych okresów składkowych,
- ustalanie podstawy wymiaru z faktycznego okresu ubezpieczenia osobom urodzonym przed 31 grudnia 1968 r., które z powodu nauki w szkole wyższej nie mogły udowodnić 10 kolejnych lat podlegania ubezpieczeniu społecznemu,
- ustalenie kapitału początkowego dla osoby, która udowodniła okres ubezpieczenia krótszy niż 6 miesięcy, a otrzymała z tego powodu decyzję odmowną,
- korzystniejsze obliczenie współczynnika „p” z uwzględnieniem miesięcy i dni pominiętych przy ustalaniu kapitału po raz pierwszy,
- ustalenie podstawy wymiaru z uwzględnieniem zarobków z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed 1 stycznia 1999 r., w tym w całości lub w części sprzed 1 stycznia 1980 r.,
- ustalenie podstawy wymiaru kapitału początkowego dla osoby, która pozostawała w ubezpieczeniu przez okres krótszy niż 1 rok kalendarzowy.
- ustalanie wskaźnika podstawy wymiaru kapitału początkowego z roku kalendarzowego, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym jedynie przez część miesięcy tego roku. Wówczas do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za ten rok kalendarzowy, odpowiednio do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.
- ustalenie podstawy wymiaru kapitału początkowego z okresu, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym jedynie przez część miesięcy roku kalendarzowego.
- znowelizowane przepisy od 1 maja 2015 r. wprowadziły nowe zasady ustalania kapitału początkowego za okresy opieki nad dzieckiem. Wprowadzona regulacja przewiduje, że przy ustalaniu kapitału początkowego okresy opieki nad dzieckiem (np. urlopu wychowawczego lub urlopu bezpłatnego) uwzględnione są po 1,3 proc. podstawy wymiaru kapitału początkowego za każdy rok tych okresów (z uwzględnieniem pełnych miesięcy ), a nie jak dotychczas po 0,7 proc. podstawy wymiaru.
W przypadku, gdy ubezpieczony miał ustalony kapitał początkowy na zasadach obowiązujących przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, może wystąpić z wnioskiem o ponowne ustalenie jego wysokości z zastosowaniem znowelizowanych przepisów.
