Rak płuca jest przyczyną największej liczby zgonów wśród pacjentów onkologicznych
w krajach wysoko rozwiniętych.
Można wyróżnić 2 główne typy raka płuca:
- Drobnokomórkowy, który nie podlega leczeniu operacyjnemu. W jego terapii stosuje się głównie chemioterapię i radioterapię. Stanowi ok. 20% przypadków.
- Niedrobnokomórkowy, który w pierwszej kolejności podlega leczeniu chirurgicznemu, polegającemu na wycięciu zmiany nowotworowej, a w przypadku choroby zaawansowanej radioterapii lub leczeniu systemowemu. Stanowi ok. 80% wszystkich przypadków.
Rak płuca dość szybko daje przerzuty, które lokalizuje się najczęściej:
- w kościach, wątrobie, mózgu, nadnerczach - w typie niedrobnokomórkowym
- w szpiku kostnym - w typie drobnokomórkowym
Epidemiologia raka płuca w Polsce (dane z KRN 2014)
- Zachorowania na raka płuc stanowiły ponad 14% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe
- Liczba nowych zachorowań wśród mężczyzn wynosiła 14680 a wśród kobiet 7320.
- Nowotwory płuc są przyczyną około 31% zgonów wśród mężczyzn
i 15% wśród kobiet - Najwięcej zachorowań dotyczy osób po 50 roku życia
- Co roku na raka płuca umiera więcej osób niż na raka piersi, prostaty
i jelita
Czynniki Ryzyka
Wciąż głównym sprawcą zachorowań na raka płuc jest palenie tytoniu, które odpowiada za prawie 90% przypadków. W dalszej kolejności za raka płuc są odpowiedzialne: kontakt z kancerogennymi substancjami chemicznymi i pierwiastkami promieniotwórczymi, takimi jak azbest, chrom, arsen i krzemionka. Nie bez znaczenia jest także zanieczyszczenie środowiska i jakość wdychanego przez nas powietrza.
Pozostałymi czynnikami ryzyka zachorowania na raka płuca są m.in.: uwarunkowania genetyczne, wiek i wcześniej przebyte nowotwory.
Objawy
Najczęstszymi objawami raka płuca są:
- przewlekły kaszel i chrypka
- nawracające stany zapalne dolnych dróg oddechowych
- duszność
- ból w klatce piersiowej.
- krwioplucie
Innymi, charakterystycznymi objawami raka płuca mogą być:
- zespół żyły głównej górnej
- zespół Hornera
- powiększenie węzłów chłonnych
- zespoły paraneoplastyczne
- objawy neurologiczne
- zapalenie wielomięśniowe
Diagnostyka
Podstawowe metody diagnostyczne:
- badanie RTG klatki piersiowej
- tomografia komputerowa klatki piersiowej
- badanie MRI,
- badanie bronchoskopowe
- aspiracyjna biopsja cienko- lub gruboigłowa
W niektórych przypadkach celowe jest zastosowanie innych zaawansowanych technik diagnostycznych m.in.
- torakocenteza
- wideotorakoskopia
- pozytonowa tomografia emisyjna (PET i PET-CT)
Badanie patomorfologiczne
Ostateczne rozpoznanie większości chorób nowotworowych jest możliwe dopiero po dokładnym badaniu patomorfologicznym komórek (badanie cytologiczne) lub tkanek (badanie histopatologiczne) uzyskanych ze zmiany nowotworowej. Właściwe rozpoznanie typu nowotworu jest niezbędne aby zaplanować najbardziej optymalną terapię. Dziś leczenie onkologiczne staje się coraz bardziej spersonalizowane – dostosowane optymalnie do typu nowotworu, stąd niezbędne jest precyzyjne określenie typu nowotworu i rodzaju receptorów w nim występujących, takich jak PD-1, EGFR czy ALK.
Leczenie raka płuca
Leczenie raka płuca na dzień dzisiejszy jest leczeniem coraz nowocześniejszym i dającym więcej szans, zarówno na wyleczenie jak i na podniesienie poziomu życia w trakcie walki z chorobą.
W przypadku tego nowotworu stosuje się: leczenie chirurgiczne, chemioterapię, radioterapię, brachyterapię, terapie celowane oraz leczenie paliatywne. Wybór metody leczenia uzależniony jest od szeregu czynników, takich jak:
- prawidłowe rozpoznanie typu nowotworu
- stopień zaawansowania nowotworu
- występowanie przerzutów,
- stopień sprawności
- w przypadku terapii celowanych – uwarunkowania genetyczne nowotworu tj obecność mutacji EGFR lub ALK
Medycyna wciąż przynosi nowe nadzieje i rozwiązania. Wielką szansą dla chorych z ekspresją receptorów PDL-1 w niedrobnokomórkowym, przerzutowym raku płuca jest immunoterapia.
