Przy obecnej ulicy Sejneńskiej, opodal zakładów zbożowych, stoi betonowy
krzyż - pomnik. Napis głosi: „Boże, błogosław w pracy na nowych
koloniach” – Związek Rolników „Jedność” w Suwałkach.
Domyślamy
się, że w ten sposób upamiętniono przed II wojną światową wyjazd
suwalskich rolników "za chlebem" do dalekich krajów. Znicze, dekoracje
na pomniku wskazują, że i obecnie ktoś o nich pamięta.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku polska wieś była bardzo przeludniona, w dodatku miliony mieszkających tam ludzi nie miało ani pól uprawnych, ani pracy. Wielu robiło u bogatszych za parobków. Kolejne polskie rządy nawet dofinansowywały stałe wyjazdy rodaków za granicę, głównie do obu Ameryk.
Część polityków marzyła nawet o polskich koloniach, W 1930 roku powstała nawet roku Liga Morska i Kolonialna, licząca niemal milion członków. Jednym z celów organizacji było pozyskiwanie terenów dla polskiego osadnictwa. Zdaniem niektórych, Polsce należało się 10 proc. kolonii niemieckich, jakie Niemcy miały przed wojną światową.
W 1934 roku LMiK zakupiła w stanie Parana w Brazylii i Argentynie tereny o powierzchni około 30 tys. ha, z przeznaczeniem na polską akcję osadniczą, którą miało samodzielnie przeprowadzić stowarzyszenie. Rozpoczęto program zaludnienia zakupionych terenów przy udziale polskich osadników. Zamysł był m. in. taki, że polscy koloniści -jak już rozwiną skrzydła - będą wysyłać do rodzinnego kraju wyprodukowane tu dobra. Nic z tego nie wyszło. Ludzie wyjechali, zakorzenili się, ale brazylijska pszenica nie popłynęła do Polski.
Jak podaje portal fokus.pl, osadom w Paranie nadano nawet imionami córek marszałka Piłsudskiego – Wanda i Jagoda. W Wandzie nadal mieszkają potomkowie emigrantów z lat trzydziestych. Jest polski kościół z repliką obrazu Matki Bożej Częstochowskiej i muzeum, w którym zgromadzono polskie pamiątki.
Jesteśmy ciekawi, którym suwalskim emigrantom postawiono ten pomnik. Może ktoś z Czytelników ma wiedze na ten temat?
