Nieprawidłowe żywienie oraz niska aktywność fizyczna – to najczęściej wymieniane przyczyny coraz częściej występujących chorób cywilizacyjnych.
Nadwaga i otyłość należą do najważniejszych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia cukrzycy i chorób układu krążenia. Jak pokazują badania, problem nieprawidłowych nawyków żywieniowych, które mogą prowadzić do rozwoju nadmiernej masy ciała, dotyczy również najmłodszych dzieci.* 14 listopada obchodzimy Światowy Dzień Walki z Cukrzycą, warto wykorzystać tę okazję, by zwrócić uwagę na problemy, które mogą nasilić się za 10-20 lat. Podczas 1000 pierwszych dni życia dzieci mamy bowiem szansę, by powstrzymać wzrost liczby osób chorych na cukrzycę i inne choroby cywilizacyjne w przyszłości.
Według raportu KPMG na cukrzycę choruje obecnie w Polsce ok. 2,17 mln osób. Za 18 lat chorych może być o 1/3 więcej**. Niektórzy eksperci nazywają nawet tę chorobę ukrytą pandemią. Sposób żywienia dzieci ma fundamentalne znaczenie i należy do bardzo ważnych czynników kształtujących stan zdrowia w dorosłym życiu. W ciągu pierwszych 1000 dni życia dziecka trwa proces tzw. programowania żywieniowego we wczesnym okresie życia. To w tym czasie, pod wpływem niedoboru lub nadmiaru różnych składników odżywczych, kształtuje się metabolizm człowieka, jego preferencje żywieniowe i ryzyko wystąpienia poważnych chorób cywilizacyjnych w przyszłości, jak otyłość, cukrzyca czy choroby układu krążenia.
Niestety, jak wynika z badań już najmłodsze dzieci spożywają za dużo soli i cukru w codziennej diecie.*** Ma to bezpośredni wpływ na rozwój preferencji smaku słodkiego i słonego, a co za tym idzie, nieprawidłową dietę w wieku szkolnym, a następnie życiu dorosłym, która może prowadzić do problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała i zwiększenia ryzyka wstąpienia chorób. Alarmujące dane i niepokojące prognozy zwracają uwagę na konieczność prowadzenia niezbędnych działań profilaktycznych. Niezwykle ważna jest świadomość społeczna i edukacja z zakresu programowania żywieniowego we wczesnym okresie życia. W pierwszych latach życia dziecka mamy ogromny wpływ na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych, które zaowocują w przyszłości. Programowanie żywieniowe w tym szczególnym okresie ma długofalowy efekt prozdrowotny.
By zadbać o prawidłowy rozwój dziecka i jego odpowiednią dietę, warto korzystać ze sprawdzonych i rzetelnych źródeł informacji. W Internecie znaleźć można wiele wartościowych publikacji na temat żywienia dzieci – jedną z nich jest bezpłatny „Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin”, który zawiera informacje zgodne z najnowszymi zasadami żywienia niemowląt opublikowanymi w 2014 roku. Poradnik wspiera rodziców i opiekunów w planowaniu odpowiedniej diety dziecka w pierwszym roku życia oraz proponuje jadłospisy dostosowane do wieku i potrzeb maluszka. Można go pobrać w formie elektronicznej na stronie www.1000dni.pl. „Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin” to najnowsza publikacja edukacyjnego programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”, przeznaczona dla rodziców i opracowana przez zespół ekspertów pod redakcją „Medycyny Praktycznej”.
Miejmy na uwadze niepokojące prognozy i zagrożenia. Już teraz zadbajmy o przyszłość dziecka i zróbmy wszystko, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycy w jego dorosłym życiu. Stosujmy 6 złotych zasad zdrowego odżywiania na 1000 pierwszych dni: dbajmy o prawidłową dietę mamy już podczas ciąży, dążmy do tego, by karmić dziecko wyłącznie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia i kontynuować karmienie naturalne po rozszerzeniu diety. Troszczmy się o odpowiednie zbilansowanie diety dziecka, zapewnijmy mu odpowiednią ilość witaminy D w diecie przez cały rok. Podawajmy regularnie 5 posiłków dziennie i ograniczmy ilość soli i cukru w diecie maluszka. To dzieciństwo powinno być „słodkie”, a nie dieta dziecka. Świadomie planujmy rozszerzanie diety niemowlęcia i stosujmy się do zaleceń żywieniowych, a zmniejszymy ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych w przyszłości.
Autor: Anna Łęska – specjalista ds. żywienia edukacyjnego programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”
______________________________
* Badanie „Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia niemowląt w wieku 6 i 12 miesięcy w populacji polskiej”, przeprowadzone pod kierunkiem dr Anny Stolarczyk i prof. Piotra Sochy z Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” we współpracy z Fundacją NUTRICIA, 2012
** Analiza zmian społeczno-demograficznych oraz wpływu złego odżywiania, niedostatecznej aktywności fizycznej, nałogów i innych czynników ryzyka na rozpowszechnienie oraz koszty cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych w Polsce Stan obecny i prognoza do 2030 roku, KMPG 2012.
*** Badanie „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku 13-36 miesięcy w Polsce” przeprowadzone pod kierunkiem prof. Haliny Weker z Instytutu Matki i Dziecka we współpracy z Fundacją NUTRICIA, 2011 r.
