Gmina Suwałki. Gminne dożynki w Przebrodzie

Nie będzie w tym roku dożynek powiatowych, ale będą gminne. Gmina Suwałki swoje święto plonów organizuje 4.września w Zespole Szkół w Przebrodzie, a nie, jak to miało miejsce w ostatnich latach, w Starym Folwarku.

W programie:
13:00 - polowa msza święta
14:00 - część artystyczna, a w niej:

Konkurs na wieniec dożynkowy;
podsumowanie i wręczenie nagród w II Edycji Gminnego Konkursu "Na Najbardziej Zadbane Obejście"
gry i konkursy dla dorosłych, animacje dla dzieci
występy zespołów muzycznych (m.in. Sensi i Vieśnova), potańcówka

22:00 - zakończenie.

W trakcie dożynek przeprowadzony zostanie Konkurs na wieniec dożynkowy.

Regulamin konkursu wieńców dożynkowych i wiązanek żniwnych Gminy Suwałki 2016

Organizatorami konkursu są Wójt Gminy Suwałki i Gminny Ośrodek Kultury w Krzywem.

I. Konkurs odbywa się w dwóch kategoriach:

1. Wieniec dożynkowy tradycyjny – uwity wg lokalnej tradycji praktykowanej do 1939 r;

2. Wiązanka żniwna („równianka”, „plon”, „przepiórka” itp.) ułożona wg lokalnej tradycji praktykowanej do 1939 r;

Przy wykonywaniu tradycyjnego wieńca i równianki nie powinny być używane zboża, owoce i kwiaty nie występujące na terenie Polski przed 1939r. Niedopuszczalne jest używanie zdobnictwa i elementów konstrukcyjnych wykonanych z plastiku lub stalowych (np. stelaży z drutu lub prętów)

Opis obrzędu dożynkowego przedstawia Załącznik 1 i 2.

II. Cel konkursu:

Ochrona od zapomnienia dawnych, lokalnych tradycji wicia wieńców i wiązanek żniwnych.

III. Uczestnicy konkursu.

1. Uczestnikami mogą być: sołectwa Gminy Suwałki, stowarzyszenia, grupy nieformalne (np. Koła Gospodyń Wiejskich) lub indywidualni twórcy z Gminy Suwałki;

2. Każde z sołectw, stowarzyszeń, grup nieformalnych lub indywidualnych twórców z Gminy Suwałki może brać udział w obu kategoriach, lecz zgłosić może wyłącznie jeden wieniec dożynkowy/wiązankę żniwną w każdej z kategorii;

3. Prace powinny być samodzielne, nigdzie dotąd nie wystawiane i nie nagradzane;

4. Liczba zgłoszeń do konkursu jest nieograniczona.

IV. Ocena .

Oceny wieńców i wiązanek żniwnych dokona komisja powołana przez Wójta Gminy Suwałki.

V. Nagrody:

Organizator przewiduje następujące nagrody w konkursie:

1. W kategorii wieniec dożynkowy tradycyjny:

- I miejsce 1000 zł netto

- II miejsce 700 zł netto

- III miejsce 500 zł netto

2. W kategorii wiązanka żniwna

- I miejsce 300 zł netto

VI. Postanowienia końcowe:

Każdy z wieńców/każda z wiązanek musi być opisany/a i posiadać następujące informacje:

a. nazwa kategorii, tj.: „Wieniec dożynkowy” lub „Wiązanka dożynkowa”;

b. autor/autorzy (imię i nazwisko twórcy lub nazwa sołectwa).

Informacje należy wydrukować na kartce formatu A-4 i trwale umieścić przy eksponacie w taki sposób, aby informacja nie zasłaniała wieńca lub wiązanki.

1. Wieńce i wiązanki należy dostarczyć do Przebrodu (teren szkoły) w dniu Dożynek tj. 4.09.2016 r. do godz. 12.00;

2. Rozstrzygnięcie konkursu i wręczenie nagród nastąpi w czasie uroczystości dożynkowych w dniu 04.09.2016 r. na placu dożynkowym w miejscowości Przebród;

3. Uczestnictwo w konkursie jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na przetwarzanie danych osobowych, oraz zgodę na udostępnienie wizerunku na stronach Gminy Suwałki i GOK.

Niedostosowanie się do wytycznych regulaminu dyskwalifikuje uczestnictwo w konkursie.

Szczegółowych informacji udziela Gminny Ośrodek Kultury w Krzywem:

1. Aneta Perkowska - p.o. dyrektora, tel. 884 924 888, mail: dyrektor@krzywe.com.pl

2. Małgorzata Makowska - animator, tel. 883 284 888, mail: animacja@krzywe.com.pl

ORGANIZATORZY

Załącznik 1 do Regulaminu konkursu wieńców dożynkowych i wiązanek żniwnych w Gminie Suwałki 2016 r.

„Dożynki oznaczają dożęcie zboża ozimego, tj. żyta i pszenicy, tudzież obrzędy i zabawy dożynkowe: okrężne zaś ucztę po skończeniu wszystkich prac w polu, a więc żniw, siejby itp.; ucztę huczną i wesołą bez poprzedzających je obrzędów, mających miejsce przy dożynkach.

Wyraz okrężne powstał z pojęcia tego okrążenia wszystkich pól, czyli zżęcia i zebrania wszystkiego, co się na polach w okrąg znajdowało. Organizowano okrężne głównie we dworach. Spraszano do dworu gości z sąsiednich majątków, gromada włościan uprzednio żniwująca przychodziła w ozdobnych ubraniach, z koralami na szyjach. Przed dworem stały beczki z piwem, kosze z chlebem, serem i owocami, zwykle bito barana lub wołu.

Zamówieni muzykanci przygrywali ludowi i państwu: ci ostatni tańczyli bowiem w pokojach przy otworzonych drzwiach i oknach, włościanie zaś przed domem na dziedzińcu. Tańce trwały do rana, bywało to zwykle w pogodną noc wrześniową.”

Oskar Kolberg

Z dożynkami nieodłącznie wiązały się wieńce, których tradycja wykonywania sięga jeszcze czasów przedwiecznych. Były one symbolicznym przedstawieniem zebranego plonu, trudu pracy żniwiarzy. To właśnie w wieńcu miały skupiać się tajemnicze siły decydujące o wzroście zboża i urodzaju w następnym roku. Wiązanie wieńców dożynkowych miało miejsce w ostatnim dniu żniw; w ostatnich dziesięcioleciach, kiedy uzyskały formy bardziej rozbudowane wykonywano je przed uroczystościami parafialnymi czy gminnymi.

Wieniec był niegdyś zakładany na głowę kobiety, która składała go w darze właścicielowi majątku, co miało symboliczne znaczenie zakończenia zbierania plonów.

Jeszcze do końca XIX wieku dziedzic zazwyczaj zdejmował taki wieniec z głowy przodownicy, całował ten wieniec jako symbol przyszłego chleba, po czym odstawiał z czcią w honorowe miejsce. Wieniec nagłowny mógł być przyozdobiony kwiatami polnymi i jarzębiną (by na przyszły rok ziarna zbóż były wielkości owoców jarzębiny). Do wieńca mogła być również wpleciona gałązka orzechów leszczynowych – z tym samym co jarzębinowe znaczeniem.

Wykruszone ziarno z dożynkowego wieńca wsypywano (po poświęceniu) ponownie do ziarna siewnego, dzięki czemu zachowywano wrażenie ciągłości wegetacji – to samo ziarno, które już wydało plon, mogło ponownie się odrodzić. Pierwsze garści zboża zgodnie z tradycją siał gospodarz lub dziedzic.

Obrzęd składania wieńca na ręce gospodarza stanowił w przeszłości i nadal stanowi najważniejszy punkt uroczystości dożynkowych, przy czym miał on różną oprawę obrzędową w zależności od miejsca i charakteru dożynek. Wieniec zanoszono w uroczystym pochodzie ze śpiewami dożynkowymi do domu dziedzica lub gospodarza, u którego zakończono żniwa.

Im więcej było wynajętych żniwiarzy, a tym samym im bogatsze było gospodarstwo, tym bardziej uroczysty charakter nadawano tej czynności. Po złożeniu na ręce gospodarza wieńca, a niekiedy również równianki - urządzano dożynkową zabawę połączoną z poczęstunkiem.