Prezydent Republiki Litewskiej Gitanas Nausėda podpisał we wtorek, 25 stycznia przyjętą przez Sejm ustawę o wpisywaniu imienia i nazwiska osoby w dokumentach. Po raz pierwszy zostało to uregulowane na poziomie prawa.
- Sejm podjął inicjatywę znalezienia trudnej równowagi między dwiema wartościami konstytucyjnymi – zachowaniem specyfiki języka państwowego i praw człowieka, takich jak prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, prawo do swobodnego przemieszczania się, prawo do pisania własnego nazwiska bardziej akceptowalny sposób ochrony. Mam nadzieję, że konstytucyjny status języka państwowego oraz należyte poszanowanie systemu i specyfiki języka litewskiego zostaną zapewnione poprzez przyjęcie aktów prawnych wdrażających tę ustawę - powiedział prezydent.
Głowa Państwa zauważyła również, że tylko Trybunał Konstytucyjny może odpowiadać na pytania zadawane przez różne grupy społeczne i część posłów na Sejm dotyczące zgodności tej ustawy z Konstytucją.
Ustawa o używaniu liter łacińskich w dokumentach osobistych została przyjęta przez Sejm 18 stycznia i wejdzie w życie 1 maja br.
Wraz z przyjęciem nowych przepisów będzie można zapisywać nielitewskie nazwiska w ich oryginalnej formie. Oznacza to, że prawo pozwoli na wpisywanie liter x, w i q w paszportach litewskich. Dozwolone będzie także korzystanie z dwuznaków takich jak "cz" albo "rz". Poprawnie zapisywane będzie np. imię "Anna", które do tej pory figurowało w dokumentach jako "Ana".
Do tej pory nazwiska Polaków na Litwie można było pisać po polsku, ale litewskimi literami. I tak, np. imię Jerzy było zapisywane jak Jeży, Wysocki, jako Vysockis, itp.
Ustawa nie obejmuje natomiast znaków diakrytycznych aktualnych dla Polaków na Litwie: ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż.
Ważny krok państwa w zapewnieniu prawa człowieka do imienia
Minister Sprawiedliwości Ewelina Dobrovolska stwierdziła: - Mamy wreszcie ważny krok państwa w zapewnieniu prawa człowieka do imienia i nazwiska.
Minister sprawiedliwości Evelina Dobrovolska podziękowała prezydentowi Gitanowi Nausėdzie za podpisanie we wtorek ustawy, która wprowadziła oryginalną pisownię imion i nazwisk w łacińskich dokumentach osobistych.
- Temat dyskutowany od dziesięcioleci, przeszedł progi setek sądów, było kilka różnych projektów różnych partii politycznych – dziś wreszcie mamy ważny krok państwa w zapewnieniu prawa człowieka do imienia, szanując jego narodowość i rodzinę – powiedziała minister w komentarzu zamieszczonym na Facebooku.
-Dziękuję wszystkim, dzięki którym udało się osiągnąć dzisiejszy wynik – posłom na Sejm, którzy głosowali za, Prezydentowi, który podpisał ustawę, tym, którzy nie bali się postępowania sądowego, rządowi, który wysłuchał argumentów i złożył niezbędne propozycje, aby zdobyć rządy prawa. Litwa dziś wygrała, bo nasza wolność naprawdę wzrosła - zaznaczyła minister.
Według niej, po podpisaniu ustawy przez Prezydenta, Ministerstwo Sprawiedliwości przygotuje szybko towarzyszące akty prawne, wkrótce rozpocznie się przygotowywanie rządowego rozporządzenia w sprawie pisowni nazwisk.
Minister zapowiedział też, że w środę, 26 stycznia spotka się z Audriusem Antanaitisem, przewodniczącym Państwowej Komisji Języka Litewskiego (VLKK), aby omówić wszystkie procedury.
Andrzej Duda dziękuje
We wtorek( 25.01.br.) wieczorem Prezydent RP Andrzej Duda podziękował Prezydentowi Litwy za podpisanie ustawy zezwalającej na używanie w dokumentach osobistych łacińskich liter „x”, „w” i „q”.
W wiadomości na Twitterze A. Duda podaje, że zadzwonił i podziękował G. Nausėdzie.
„Prezydent Litwy podpisał ustawę o pisowni nazwisk, co moim zdaniem jest krokiem w bardzo dobrym kierunku w stosunkach polsko-litewskich. Zadzwoniłem do niego, aby podziękować jemu i wszystkim zaangażowanym w tworzenie ustawy”, czytamy we wpisie.
Podpisana przez prezydenta Litwy Gitanasa Nausedę ustawa o pisowni nazwisk w mojej ocenie jest krokiem w bardzo dobrym kierunku w stosunkach polsko-litewskich - podkreślił prezydent Andrzej Duda.
„Chłopi” występują do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wpisania q, w, x w dokumentach osobowych
Po tym, jak prezydent Gitan Nausėda podpisał ustawę legalizującą oryginalną pisownię nazwisk alfabetem łacińskim na dokumentach osobistych, frakcja „chłopów” w litewskim Sejmie złożyła apelację do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie tego aktu prawnego.
- Podpisaliśmy apelacje, w środę, 26.01.2021r., wniesiemy całą tę sprawę do Trybunału Konstytucyjnego - powiedziała Guoda Burokienė, wicestarosta frakcji Litewskich Chłopów i Zielonych. Według niej, petycję podpisało 37 parlamentarzystów - wszyscy członkowie frakcji „chłopskiej”, pozostali członkowie opozycji, a także kilku przedstawiciele z koalicji rządzącej.
Burokienė powiedziała, że decyzja prezydenta "częściowo ją rozczarowała".
Przypomnijmy, że do frakcji „chłopów” nie należy już były premier Litwy Saulius Skvernelis, który założył własną partię Vardan Lietuvos (W imię Litwy). Frakcje przyszłej siły politycznej powstały już m.in. w radach rejonów Wilna, Kowna. Kłajpedy, Onikszty, Kretyngi, Łoździej, Pasvalys, Rokiškis i Neringa.
Jego dopiero co powstające ugrupowanie polityczne wyprzedziło już w rankingach Związek Chłopów i Zielonych.
WYG
Na fot: Prezydenci Polski i Litwy Andrzej Duda i Gitanas Nausėda. Fot. Kancelaria prezydenta RL
