Mama na urlopie z dzieckiem, a tata w pracy? Czy odwrotnie?

Mężczyźni zamiast opieki nad swoim dzieckiem zdecydowanie wybierają pracę. Otaczanie troską dziecka przez tatę, gdy mama pracuje, nie cieszy się zbyt dużą popularnością wśród Polaków. Przysługujący urlop ojcowski, który trwa dwa tygodnie, jest bardzo rozpowszechniony, natomiast możliwość skorzystania z części urlopu macierzyńskiego, a raczej w przypadku panów - tacierzyńskiego czy też rodzicielskiego, nie jest już tak często stosowana.

52 tygodnie wolnego od pracy przysługuje każdej mamie, która podlega ubezpieczeniu. Gdy urodzi się dziecko, to właśnie ten rok może przeznaczyć na opiekę nad niemowlęciem. Przepisy jednak dopuszczają możliwość, by część zasiłku macierzyńskiego wykorzystał tata dziecka, a w przypadku urlopu rodzicielskiego nawet całość.

Ojciec wybiera pracę

Matce przysługuje zasiłek macierzyński na okres 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka. Po upływie 14 tygodni kobieta ma prawo z niego zrezygnować, by przed tym terminem powrócić do aktywności zawodowej. Pozostałą część może wykorzystać ubezpieczony ojciec dziecka przy zachowaniu ciągłość świadczenia. W Białymstoku w 2017 roku z tzw. urlopu tacierzyńskiego skorzystało zaledwie 348 mężczyzn. To tylko 3,24 proc. w stosunku do liczby kobiet, które w tym samym czasie skorzystały w ilości 10 734 wypłaconych świadczeń .

Gdy urlop macierzyński dobiega końca, natychmiast po jego wyczerpaniu przysługuje urlop rodzicielski. Zarówno matka, jak i ojciec mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego trwającego maksymalnie 32 tygodnie. Można wykorzystać go w całości lub w częściach. Oboje rodziców może wykorzystać po 16 tygodni, czyli łącznie cały jego wymiar 32 tygodnie. Jeszcze inna metoda to na zmianę – oboje. Wtedy dzielą się 32 tygodniami, maksymalnie w 4 częściach, które stanowią wielokrotność tygodnia (każda z części powinna przypadać po poprzedniej). W innym terminie może być udzielone 16 tygodni tego urlopu, nawet do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy szósty rok życia. Urlop rodzicielski wykorzystywany jest przez mężczyzn sporadycznie. W województwie podlaskim w ubiegłym roku ZUS wypłacił go tylko 121 panom, podczas gdy panie w tym samym okresie pobrały go w ilości 11 053.

Ubezpieczonemu tacie przysługuje także urlop ojcowski w wymiarze maksymalnie 2 tygodni, z których kolejny nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej części urlopu ojcowskiego. Należy go wykorzystać w całości lub w dwóch tygodniowych częściach nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia. Z tej formy zaopiekowania się dzieckiem skorzystało 4 347 Podlasian.

Katarzyna Krupicka

Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS województwa podlaskiego