W środę, 18 czerwca Minister Edukacji, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej Raminta Popovienė i wiceminister Jonas Petkevičius w towarzystwie Szefa Konsulatu Litwy w Sejnach Genadijusa Mackielisa odwiedzili litewskie placówki edukacyjne w naszym regionie.
Złożyli wizytę w szkołach w Sejnach, Widugierach, Puńsku i Suwałkach. W Konsulacie RL w Sejnach spotkali się z konsulem Genadijusem Mackelisem, radcą Ambasady Litwy Liliją Žiniene, pracownikami konsulatu i przedstawicielami organizacji litewskich.
- Omówiono obecny system edukacji i perspektywy edukacji litewskiej. Ta wizyta to ważne wydarzenie dla całej społeczności litewskiej, która od dziesięcioleci pielęgnuje litewskie słowo, tradycje i kulturę - informuje Konsulat Republiki Litewskiej w Sejnach.
- Moim głównym celem było dostrzec, poznać i wysłuchać myśli i oczekiwań społeczności litewskiej. Podobnie jak na Litwie, sytuacja szkół dla mniejszości litewskich w Polsce jest różna. Niektóre placówki oświatowe borykają się z problemami finansowymi. Jedne z nich są utrzymywane przez lokalne samorządy, a pozostałym pomaga litewskie ministerstwo. Kwestia braku litewskich podręczników stała się już wieczna. Wyzwań nie brakuje, a wkład w ich rozwiązanie muszą mieć obie strony - powiedziała minister Raminta Popovienė.
W Sejnach
W Sejnach delegacja litewska odwiedziła niepubliczną szkołę litewską "Žiburis”, prowadzoną przez Fundację im. biskupa Ananasa Baranauskasa.
Z minister spotkali się dyrektor szkoły, pracownicy, nauczycieli i uczniowie. Po części artystycznej uczniowie wręczyli pani minister symboliczny prezent - dzieło sztuki i krajkę z imieniem szkoły Žiburis".
Podczas spotkania Pani Minister zainteresowała się osiągnięciami szkoły, środowiska oświatowego, wynikami uczniów i codziennymi wyzwaniami.
Dyrektor szkoły i nauczyciele podziękowali za ciągłe wsparcie i zachętę w kształceniu uczniów w regionie. Minister życzyła siły i dalszego poświęcenia w pielęgnowaniu tożsamości narodowej, jednocześnie edukując kolejne pokolenia.
- Wizyta wywarła ciepłe wrażenie i zainspirowała całą społeczność do dalszego osiągania wyznaczonych celów. Bardzo dziękujemy Ministerstwu Edukacji, Nauki i Sportu RL za uwagę, szczerą współpracę i nieustanne wsparcie naszej szkoły - poinformowała szkoła po wizycie gości.
W Widugierach
Szkoła Podstawowa w Widugierach jest już ostatnią wiejską litewską placówką
oświatową w regionie. Wciąż wisi nad nią widmo likwidacji. Od kilku lat powraca ten sam temat: dopłacać do jej funkcjonowania, czy też zamknąć.
Subwencja na szkołę podstawową w Widugierach wyniosła w 2024 roku około pół miliona złotych. Wydatki były w granicach półtora miliona. Resztę środków pokrywała gmina Puńsk ze swego budżetu.
W klasach łączonych uczy się tylko 24 uczniów, ale to oznacza, że o jednego więcej niż w poprzednim roku szkolnym. Pracuje kilkunastu nauczycieli. Tak duża liczba pedagogów, to nie wymysł wójta, ale przepisów oświatowych Każdego przedmiotu musi bowiem uczyć specjalista z danej dziedziny
Litewska Szkoła Widugierach ma tymczasem głębokie tradycje swej działalności. To jedna z pierwszych szkół w sejneńsko - puńskim rejonie. Utworzono ją jeszcze w 1916 roku i rozpoczęto tu naukę języka litewskiego.
W połowie sierpnia 2024 roku, z okazji Dnia Szkoły Litewskiej za Granicą w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej odbyło się uroczyste wydarzenie: dyskusja poświęcona zwiększeniu świadomości edukacji litewskiej za granicą, ogłoszono laureatów Honorowej Odznaki Ministerstwa, a także została wręczona nowa nagroda - "Flaga Litwa". W 2024 roku takich flag przyznano sześć. Jedna z nich trafiła do Szkoły Podstawowej w Widugierach.
W lutym 2025 roku radni gminy Puńsk zdecydowali, że nadal będą utrzymywać tę szkołę, przynajmniej jeszcze przez rok.
Podczas wizyty minister edukacji Litwy dyrektor szkoły Dovidas Nometka zapoznał gości z historią, działalnością i osiągnięciami szkoły. Nauczycielka Teresė Jonuškienė informowała o bieżącej pracy placówki.
Uczniowie wykazali się krótkim programem artystycznym. Uczeń Kristijonas przekazał Pani minister swój rysunek - wizerunek szkoły w Widugierach. Potem była ciepła pogawędka z dostojnymi gośćmi. To bez wątpienia podbudowało szkolną społeczność
W Puńsku
Minister Edukacji, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej Raminta Popovienė wraz z towarzyszącymi jej osobistościami sporo czasu poświęciła zapoznaniu się z problemami oświatowymi gminie Puńsk.
Odwiedziła LO im. 11 Marca, Szkołę Podstawową im. lotników Dariusa i Girenasa oraz dwujęzyczne przedszkole.
Delegację witali: wójt gminy Witold Liszkowski, wicestarosta powiatu sejneńskiego Antoni Baudzis, dyrektorzy: szkoły podstawowej Jonas Vydra, LO - Alvydas Nevulis, przedszkola - Alicija Valinčienė.
Uczniowie szkoły podstawowej i LO przywitali minister i delegację niesamowitym programem artystycznym.
Podczas spotkań z nauczycielami wymieniono opinie na temat bieżących spraw edukacji, pojawiających się problemów i sposobów ich rozwiązania. W trakcie rozmów niejednokrotnie akcentowano poparcie Litwy dla litewskich placówek oświatowych w regionie, bez którego trudno byłoby utrzymać tożsamość narodową, edukację. Dyrektorzy szkół cieszyli się z dobrej współpracy nie tylko z ministerstwem, ale także z litewskimi szkołami i uniwersytetami.
Wielka „dziura” oświatowa
Wsparcie jest bardzo ważne. W gminie Puńsk planowane wydatki na oświatę w 2025 roku wyniosą 11,6 mln zł. Ministerstwo Edukacji oszacowało natomiast potrzeby gminy na 9 mln złotych i przyznało subwencję oświatową w wysokości 7,6 mln zł. Tymczasem szacowane przez Urząd Gminy wydatki na 2025 rok to 11,6 mln zł. Brakuje 4 mln zł.
W Suwałkach
Tu funkcjonuje niepubliczne litewskie przedszkole oraz litewska szkoła podstawowa, prowadzona przez Fundację im. biskupa Ananasa Baranuskasa w Sejnach. Zdecydowaną większość kosztów pokrywa litewski rząd.
Delegacja dokonała przeglądu odnowionego zabytkowego budynku, kupionego i remontowanego za pieniądze litewskiego rządu, postępu prac nad rozbudową (także z funduszy Republiki Litewskiej) oraz spotkała się ze społecznością szkolną.
Istnienie litewskiego przedszkola umożliwia dalsze wypełnianie szeregów przyszłych uczniów szkoły litewskiej w Suwałkach. Nauczyciele podziękowali Pani Minister za nieustanną uwagę i wsparcie litewskiego Ministerstwa Edukacji, Nauki i Sportu dla tej placówki oświatowej.
W grudniu 2024r. świętowano pierwszą rocznicę powstania szkoły litewskiej w Suwałkach. Natomiast około 40 dzieci uczęszcza już do przedszkola.
Przedszkole realizuje wszystkie programy zgodnie z polskim prawem oświatowym. Stara się zaszczepiać model edukacji 4K - kultywuje się kreatywność, krytyczne myślenie, współpracę i komunikację. Dzieciom oferowane są także zajęcia dodatkowe prowadzone przez specjalistów z różnych przedmiotów, dzieci uczą się języków obcych - angielskiego, rosyjskiego. Maluchy uwielbiają zajęcia plastyczne: muzyczne, taneczne, teatralne.
WYG
Źródła i fot: Ministerstwo Edukacji, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej; Konsulat Republiki Litewskiej w Sejnach; Szkoła Podstawowa "Žiburis” w Sejnach; Szkoła Podstawowa w Widugierach; UG Puńsk