Kolejna, trzecia już, odsłona cyklu spotkań pn.: „Wigilijne gotowanie z Podlaskim Centrum Produktu Lokalnego” odbyła się w środę, 30 listopada br., w świetlicy wiejskiej we wsi Przystawańce (gm. Puńsk).
Swoich sił w przygotowywaniu wigilijnych słodkości próbował radny wojewódzki Paweł Wnukowski w towarzystwie gospodarza gminy wójta Witolda Liszkowskiego. Nad wszystkim czuwały gospodynie z KGW w Przystawańcach.
- Bardzo dziękuję za to, że mogę tu być dziś z Wam i w takim przedświątecznym, bardzo rodzinnym czasie– mówił do gospodyń uczestników spotkania radny Paweł Wnukowski.– Święta Bożego Narodzenia, a zwłaszcza Wigilia to najpiękniejsze, bardzo radosne i ciepłe święta, dlatego to spotkanie ma naprawdę wyjątkowy charakter.
Wójt z radnym w fartuchach kuchennych
Radny Paweł Wnukowski i wójt Witold Liszkowski ubrani w fartuchy Podlaskiego Centrum Produktu Lokalnego wspólnie z paniami z KGW w Przystawańcach ucierali mak, wyrabiali drożdżowe ciasto niezbędne do przygotowania „kuciukai” – litewskiej potrawy obowiązkowej na wigilijnym, litewskim stole. To niewielkie kuleczki z drożdżowego ciasta upieczone i następnie podawane w mleku makowym.
Jak zdradziła obecna na spotkaniu etnograf Aldona Wojciechowska, te skromne, małe kuleczki są symbolem słońca i ciepła.
- To ukłon w stronę przesilenia zimowego i powrotu słońca – tłumaczyła. – Z kuciukai także wróżono zamążpójście i zostawiano je na stole na noc, dla dusz naszych zmarłych.
Na listę Produktów Tradycyjnych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Tę litewską potrawę gospodynie z KGW w Przystawańcach planują zarejestrować na Liście Produktów Tradycyjnych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Stosowny wniosek – opiniowany przez Marszałka Województwa Podlaskiego - jest w już w przygotowaniu.
… i album o potrawach
- I takie wieści mnie bardzo cieszą – komentował wójt Witold Liszkowski. – Mam nadzieję, że nie poprzestaniemy tylko na tej potrawie. Chcemy zadbać o rejestrację kolejnych. Planujemy też w przyszłości wydać album o potrawach z konkretnych wsi naszej gminy i ich historii.
Wigilijne gotowania
Wigilijne Gotowanie z Podlaskim Centrum Produktu Lokalnego odbyło się już w Drohiczynie (dania mięsne), w Wasilkowie (dania postne). Spotkanie w Przystawańcach było trzecim i poświęconym słodkościom. Na stole oprócz kuciukai gościł też miodownik i rolada waflowa, nie zabrakło też pierniczków i drożdżówki z makiem.
Finał cyklu wigilijnego gotowania odbędzie się 10 grudnia na białostockiej Giełdzie na Andersa. Wówczas prezentowane będą potrawy z karpia knyszyńskiego oraz kapusty kiszonej i ogórków. 12 wybranych potraw znajdzie swoje miejsce w elektronicznej książce kucharskiej, która będzie opublikowana wraz ze zdjęciami i filmami instruktażowymi na stronie Podlaskiego Centrum Produktu Lokalnego: pcpl.wrotapodlasia.pl.
Aktywne i wyróżniające się gospodynie z Przystawańc
Panie z Przystawańc, w jednym z pomieszczeń po byłej szkole, jakie im udostępnił wójt gminy Puńsk, mają swoją kuchnię i sprzęt, urządzenia do niej, zastawę stołową. Spotykają się tu przynajmniej raz w miesiącu. Wiele sprzętu kupiły z rządowej dotacji. Panie nie tylko wspólnie pieką, smażą i gotują, ale i zajmują się wieloma innymi ciekawymi zajęciami. Organizują spotkania z innymi kołami, aby wymienić się doświadczeniami, obchodzą wspólnie różne święta, Nowy Rok, śpiewają, tańczą.
Uczestniczą także różnych konkursach i zawsze zdobywają nagrody. W październiku br. zdobyły trzecie miejsce w konkursie kulinarnym „Bitwa regionów” w województwie podlaskim.
We wrześniu br. uczestniczyły konkursie „Jesienny Smak” dla Kół Gospodyń Wiejskich i „Smak Podlasia 2022”. Jedną z kategorii rywalizacji wśród Pań z Kół Gospodyń Wiejskich był konkurs pn. „Najpiękniejszy strój podlaskich kół gospodyń wiejskich 2022” rozstrzygnięty w dwóch kategoriach: strój tradycyjny oraz współczesny wizerunek gospodyni. Komisja konkursowa oceniała dodatki dobrane do stroju (np. buty, nakrycia głowy, biżuteria) – zgodne z tradycją stroju województwa podlaskiego oraz sposób prezentacji.
W kategorii stroju tradycyjnego pierwsze miejsce powędrowało do KGW w Przystawańcach.
W czerwcu br. ich „KLECKYNE” zajęło pierwsze miejsce pierwszym etapie VII edycji konkursu Bitwa Regionów, który miał miejsce w Krasnopolu.
- "Kleckynė" to tradycyjne gotowane kluski z tartych ziemniaków z chrupiącą cebulą i boczkiem - mówiła wówczas Vida Marcinkevičienė, przewodnicząca KGW w Przystawańcach - Komisji bardzo spodobało się to danie i dała mu pierwsze miejsce. Dziękuję wszystkim, którzy nas wspierali i wspierają – dziękowała pani Przewodnicząca.
Z kolei w kwietniu br. Koło Gospodyń Wiejskich w Przystawańcach zostało zwycięzcą konkursu na wielkanocną ozdobę świąteczną
Koło Gospodyń Wiejskich (KGW) w Przystawańcach, gm. Puńsk z tradycyjną wycinanką wielkanocną wygrało wówczas drugą edycję konkursu pn.: „Tradycyjna ozdoba wielkanocna wykonana przez KGW”, którego organizatorem był samorząd województwa
Inspiracja na pracę konkursową jak przyznali sami laureaci, zaczerpnięta została od starszego pokolenia. Nad ozdobą przygotowaną przez członków tego koła pracowało 6 osób.
- Pytałyśmy starszych ludzi, czym przyozdabiali chaty wiejskie. I taka babcia 95-letnia taki pomysł nam podsunęła. Wiadomo, kiedyś w wiejskich chatach było biednie, dlatego kiedy czymś chcieli przyozdobić mieszkanie robili różne ręczne ozdoby. Taką ozdobą przyozdabiano okna. W tych wzorach zawierano ornamenty ludowe – opowiadała Wida Marcinkiewicz z KGW w Przystawańcach.
W lutym 2020 roku KGW Przystawańce w gminie Puńsk wróciły z główna nagrodą konkursu„Regionalny Specjał Roślinny”, organizowanego przez Samorząd Województwa Podlaskiego.
Panie zdobyły ten laur za roślinną potrawę z ziemniaków nadziewanych porem, marchewką i cebulą z dodatkiem pestek słonecznika, konopi i olejem lnianym.
Potrawą na słodko pań z Przystawańc było ciasto z …marchwi.
W grudniu 2019 roku wyróżniono je za postną zupę i kūčiukai z makiem w wojewódzkim konkursie kulinarnego "Tradycyjny stół wigilijny". Gospodynie ukazały na konkursowym wigilijne bogactwo i tradycje kuchni litewskiej.
- Mamy tu zupę z wywaru z ziemniaków w łupinach z ziołami, które nasze babcie podawały na stół – opowiadały wówczas przy stole. - Ale też ziemniaki nadziewane faszerowane śledziem i śledzia z jabłkami. Na słodko mamy też najbardziej lubiane przez dzieci kučiukai, czyli małe kuleczki z ciasta z dodatkiem maku. Piecze się je na długo przed świętami, by stwardniały a potem zalewa słodkim makiem.
WYG
Za podlaskie eu: Anna Augustynowicz; Urszula Arter, Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz mat. własne
fot.: Kamil Timoszuk:
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
