Chociaż Rail Baltica jest wciąż w budowie, to ruch towarowy Europa na trasie Europa zachodnia - państwa bałtyckie (w przyszłości pewnie i Finlandia) się zwiększa.
Dziś, 19 lipca, przez ukończoną w 2015 roku europejską kolej normalnotorową od granicy z Polską w Trakiszkach do kowieńskiego terminalu intermodalnego (KIT), przyjechał pierwszy pociąg z Holandii załadowany kontenerami i naczepami. KIT stał się tym samym najbardziej wysuniętym na północ -wschodni punktem europejskiego systemu kolejowego, do którego po zakończeniu wszystkich prac i formalności na odcinku kolejowym Rail Baltica Kowno-Palemonas można dojechać taborem o standardzie europejskim.
- Na odcinku między granicą polsko-litewską a Kownem wykorzystanie istniejącej infrastruktury pozwala na rozpoczęcie pierwszych przewozów towarowych jeszcze przed powstaniem pełnej infrastruktury projektu Rail Balia. Rozwój transportu komercyjnego przez Rail Baltica to nie tylko korzyść ekonomiczna, ale także środowiskowa, ponieważ rozwój komercyjnego transportu kolejowego i stopniowe przechodzenie na zrównoważoną gospodarkę o obiegu zamkniętym znacznie zmniejszy zanieczyszczenie środowiska, co przyczyni się do unijnego Zielonego Ładu strategia - głosi komunikat spółki.
- Szczęśliwe wieści z Kowna!. Dziś do komercyjnej działalności otwarto Kowieński Terminal Intermodalny. Europejskim torem przybył tu pierwszy pociąg towarowy z Holandii. Bardzo się cieszę, że ′′ Kolejowa Baltica ′′ nie jest już projektem przyszłości, ale rzeczywistością. Dzisiejsza Litwa może już skorzystać z możliwości, jakie daje europejska kolej - jeszcze bardziej urozmaicić kierunki transportu ładunków, pozwala zdywersyfikować kierunki przelewu towarów, szukać nowych rynków, a także dostarczać ładunki w nowe sposoby, łącząc transport różnego rodzaju - powiedział podczas uroczystości minister komunikacji Republiki Litewskiej M. Skuodis.
Minister zauważył, że co roku przewożone jest przez polsko-litewską granicę transportem kołowym około 24 milionów ton ładunków, co jest ogromnym potencjałem dla intermodalnego kolejowego transportu.
Jak mówił z kolei Agnis Driksna, dyrektor generalny i prezes zarządu RB Rail AS, otwarcie handlowe KIT pozwala na wykorzystanie zakończonej w 2015 roku budowy odcinka rail Balticy między granicą polsko-litewską a Kownem i rozpoczęcie pierwszych przewozów towarowych jeszcze przed rozwinięciem pełnej infrastruktury Rail Baltica. Umożliwi to rozpoczęcie opracowywania wstępnego uzasadnienia biznesowego dla długoterminowego rozwoju logistyki towarowej wzdłuż korytarza Rail Baltica, który jest rozwijany równolegle w kilku krajach. Niedawno rozpoczęto budowę międzynarodowego dworca Rail Baltica na międzynarodowym lotnisku w Rydze, podczas gdy projekty stacji Pärnu i Ülemiste International w Estonii są na końcowym etapie, a budowa ma nastąpić wkrótce. To ważny dzień dla krajów bałtyckich i konkretny dowód osiągnięć możliwych w ramach unijnego instrumentu – zauważył Agnis Driksna.
Karolis Sankovski, Prezes Zarządu LTG Inra, informował zaś, że projekt ten jest w 85% finansowany z funduszy strukturalnych UE. Stałe wsparcie instytucji unijnych dla projektu pokazuje, że Rail Baltica to coś więcej niż infrastruktura kolejowa – to korytarz gospodarczy promujący połączenia regionalne – stwierdził.
Pociąg z Holandii, za rok z Włoch
Pociągi będą kursować kilka razy w tygodniu. Pierwszy oficjalny pociąg towarowy z Holandii przywiózł mrożonki, części samochodowe i inne ładunki.
Minister transportu i łączności Marius Skuodis poinformował, że w najbliższym czasie będą tu przyjeżdżać dwa pociągi tygodniowo, a do końca roku spodziewane są cztery pociągi tygodniowo.
- W przyszłym roku - mam wielką nadzieję - będziemy mieli nową trasę z północnych Włoch, ładunki również przyjadą tutaj - informował minister.
Przypomnijmy, że już w maju 2020 roku nastąpił przełom na naszym kolejowym rynku towarowym: naczepy TYR-ów zaczęły być transportowane koleją. Litewska firma transportowa LG Cargo (Lietuvos Geležinkeliai – Litewskie Koleje Cargo), największa grupa kolejowa w krajach bałtyckich, i jej partnerzy (PKP Cargo oraz niemiecki operator transportu intermodalnego CargoBeamer) poprowadzili pilotażowy pociąg z 22 naczepami TIR-ów do terminalu w Šeštokai na Litwie z Kaldenkirchen w pobliżu granicy Niemiec z Holandią. Pociąg przyjechał z Europy Środkowej w dwa dni.
Podczas pilotażowego przewozu dostarczono naczepy ośmiu firm transportowych i logistycznych - Girteka, Vlantana, Hoptransa, A. Gricius's, DSV, Arcese, Solotransa i Nokvera. Naczepy załadowano na specjalne wagony kolejowe dostarczone przez CargoBeamer, które poprzez europejską magistralę Rail Baltica ( wciąż w budowie) dotarły do Šeštokai. Na terenie litewskiego terminalu naczepy ponownie połączono z ciężarówkami, aby przejechały „ostatnią milę” do miejsca rozładunku. Teraz, po uruchomieniu terminalu w największym mieście przemysłowym Litwy – Kownie, pociąg pojechał jeszcze dalej.
Orientacja na rynki zachodnie
Premier Ingrida Šimonytė, która wzięła udział w otwarciu kowieńskiego terminalu intermodalnego i powitaniu pierwszego intermodalnego pociągu z Holandii, powiedziała m.i.n: - Trzy słowa kluczowe najlepiej opisują ten dzień: integracja, zieleń i synergia. Jesteśmy we wschodniej części Unii Europejskiej, za nami nie ma przestrzeni, którą moglibyśmy nazwać obszarem rządów prawa, praw człowieka, wolności słowa. Jest więc jasne, że musimy zastosować geopolityczny czynnik korygujący do stosunków gospodarczych i naszych relacji. Dlatego, jak podkreślono w rządowym programie, projekty, które łączą nas z sieciami Unii Europejskiej, mają pierwszorzędne znaczenie. Tutaj zarówno projekt synchronizacji sieci elektroenergetycznej, jak i wszelkie projekty transportowe, które pozwalają naszym ludziom i towarom przemieszczać się wygodniej i szybciej, dają możliwości dywersyfikacji, celując w rynki, które mogą przynosić być może niższe zyski, ale są wiarygodne, ponieważ szanują podstawowe wartości.
Według pani premier, interakcja różnych środków transportu w tym terminalu pozwala na przejechanie części trasy jednym środkiem transportu, inną częścią - innym, więc w świecie przewozów towarowych będziemy mieć teraz zarówno interoperacyjność, jak i intermodalność.
Cele zielonego kursu
Šimonytė podkreśliła, że Litwa i krajowy biznes będą musiały zmienić sposób przemieszczania ładunków i ludzi, również po to, by osiągnąć cele zielonego kursu.
- Kolej ma tu do odegrania kluczową rolę: jak widzimy, zielony wskaźnik kolei jest nadal największym środkiem transportu — oczywiście nie licząc roweru - i z tego powodu jasne jest, że rozwój kolei będzie odgrywał kluczową rolę w całym pakiecie zielonego kursu - powiedziała.
Šimonytė podkreśliła, że takie decyzje pozwolą stworzyć przestrzeń gospodarczą bez emisji CO2 do 2050 roku.
I. Šimonytė podkreśliła, że wszyscy mogą być dumni z decyzji, które pozwolą stworzyć przestrzeń gospodarczą bez emisji CO2 w 2050 roku.
- To prawda, że czasami uważa się, że aby ograniczyć emisje, wystarczy nie używać plastikowych toreb. Niewątpliwie problem jest znacznie głębszy. Część transportu ma szczególne znaczenie w ograniczaniu emisji na Litwie. Dlatego nie ma wątpliwości, że decyzje i kierunki w kierunku zielonego kursu doprowadzą do znaczących zmian modeli biznesowych. Będzie to priorytet polityczny z finansowaniem. Znajduje to odzwierciedlenie w agendzie rządu, w UE i na świecie - zauważyła premier.
Terminal Intermodalny w Kownie
W październiku 2020 roku na odcinku kolejowym „Rail Baltica” Kowno-Palemonas zostały zakończone główne prace - po ułożeniu ostatnich szyn o standardzie europejskim, intermodalny terminal przeładunkowy w Kownie został bezpośrednio połączony z europejską siecią kolejową.
Prace modernizacyjne węzła kolejowego w Kownie, dostosowujące go do potrzeb „Rail Baltica” rozpoczęły się wiosną 2019 roku. Węzeł kolejowy w Kownie składa się z czterech odcinków: Kowno-Palemonas, Jiesia-Kowno, Jiesia-Rokai i Rokai-Palemonas. Przebudowę odcinka Jiesia-Kowno zakończono w sierpniu 2015 roku, a Jiesia-Rokai w październiku 2018 roku.
Przepustowość terminnalu obliczono na 55 tysięcy kontenerów rocznie. To litewskie miasto leżące na styku kolei szerokotorowych i normalnotorowych może stać się hubem przeładunkowym o znaczeniu ponadregionalnym. Wynika to z dogodnej lokalizacji tego litewskiego miasta. Przez Kowno przebiega Rail Baltica, istotna magistrala kolejowa sieci TEN-T, która docelowo połączy Finlandię i kraje bałtyckie z Polską. Równocześnie Kowno ma dostęp do sieci kolejowej o rozstawie rosyjskim, dzięki czemu docierają tam pociągi kursujące na Nowym Jedwabnym Szlaku. Litewskie miasto ma też dobre połączenia z portami Kłajpeda i Kaliningrad, który w ostatnich miesiącach stał się istotnym punktem przeładunkowym dla serwisów intermodalnych łączących Chiny z krajami Europy północnej i zachodniej.
- Dziękuję tym, którzy rozpoczęli i realizowali ten projekt. W ogóle nie ma znaczenia, czy decyzje podejmowali politycy, czy instytucje Unii Europejskiej dostarczały fundusze i koordynowały projekty, czy firmy, które je realizowały. Gratuluję też wszystkim, którzy będą mogli wykorzystać to stworzone dobro – powiedziała premier.
Terminal ten jest ważną częścią paneuropejskiego projektu Rail Baltica i w przyszłości stanie się głównym centrum logistycznym dla tej międzynarodowej kolei - stwierdziła
WYG
Źródła i fot: Kancelaria premiera RL; spółka rail Baltica; Ministerstwo Komunikacji RL; Litewskie Koleje
