Podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy-Zdroju premier Mateusz Morawiecki i premier Litwy Saulius Skvernelis rozmawiali o szkolnictwie, współpracy gospodarczej, europejskiej polityce migracyjnej i bezpieczeństwie energetycznym.
Szefowie rządów wymienili opinie na temat dialogu z instytucjami UE ws. praworządności, a także negocjacji dotyczące Brexitu i wieloletniego budżetu UE na lata 2021-27.
Spotkanie przebiegało w bardzo dobrej atmosferze. Nie brakowało komplementów z obu stron. Już podczas wręczania przez polskiego premiera Skevernelisowi nagrody Człowieka Roku, M. Mazowiecki mówił m.in.:- To dla mnie wielka radość, że nagrodę “Człowiek Roku” dostał mój przyjaciel Saulius Skvernelis. Saulius pisuje do mnie SMS-y po polsku. Jesteśmy na dobrej drodze, by nasze stanowiska we wszystkich obszarach, w kwestii geopolityki i polityki europejskiej całkowicie uwspólnić i to daje nam większą siłę - dodał.
Z kolei premier Skvernelis mówił m.in. tak:- Polska jest strategicznym partnerem Litwy w regionie. Łączą nas wyjątkowo bliskie relacji. Nastąpił ostatnio zwrot w stosunkach dwustronnych. Nie raz mówiłem, że nie ma nierozwiązywalnych problemów, ale są tylko ludzie, którzy nie są w stanie lub nie chcą ich rozwiązywać. Cieszę się, że jesteśmy z premierem takimi osobami, które chcą i potrafią to zrobić- powiedział S. Skvernelis, dodając, że „(…) mieć dobrego sąsiada jest rzeczą ważniejszą niż mieć dobrego krewnego. Naturalne, że relacje między sąsiadami powinny opierać się na szacunku wzajemnym.”
Zaproszenie do inwestowania na Litwie
Skvernialis zaprosił polskie firmy do aktywnego inwestowania na Litwie, zwłaszcza w potencjał takich sektorów, jak logistyka, handel detaliczny, technologii finansowych i biotechnologii. Zaproponował także, aby wznowić pracę litewsko-polskiej międzyrządowej komisji gospodarczej, która nie pracuje od 2012 roku. Byłby to przydatny format, na którym można byłoby przeszukiwać nowych możliwości współpracy. Premier Mazowiecki też potwierdził taką potrzebę.
Na razie bardzo dobrze wygląda wymiana handlowa między obydwoma krajami. Podczas wcześniejszego spotkania z przedstawicielami polskich przedsiębiorców, Dawid Tomaszewski, sekretarz ambasady RP w Wilnie, stwierdził, że nastąpił teraz złoty wiek w polsko-litewskich relacjach gospodarczych.
- Ubiegły rok można nazwać rekordowym. Zamknęliśmy go wyjątkowym wynikiem, jeśli chodzi o współpracę handlową. Przekroczyliśmy po raz pierwszy magiczną barierę 4 miliardów euro i to grubo, bo było to ponad cztery i pół miliarda euro. Polski eksport na Litwę był większy niż na ogromny rynek Chin. Jeśli chodzi o inwestycje, to również możemy pochwalić się bardzo dobrymi wynikami” – zaznaczył Dawid Tomaszewski.
O oświacie
Saulius Skvernelis podniósł również sprawę wspólnej komisji międzyrządowej w sprawie edukacji. Obie strony zgodziły się na spotkania polityczne oraz ekspertów w dziedzinie edukacji litewskiej w Polsce i polskiej na Litwie. Grupa robocza ekspertów przed końcem roku przedstawi propozycje dotyczące tworzenia dobrych warunków do kształcenia uczniów z rodzin mniejszości narodowych po obu stronach granicy.
Przypomnijmy, że podczas niedawnego spotkania w Wilnie ministrów oświaty Polski i Litwy uzgodniono, że do końca września br. będzie podpisane porozumienie w sprawie podręczników. Pracują już w tej sprawie Ośrodek Rozwoju Edukacji oraz Centrum Rozwoju Edukacji na Litwie.
O retransmisji litewskiej telewizji
Premier Litwy poprosił polskiego premiera o rozważenie podjęcia kroków w celu zapewnienia Suwalszczyźnie retransmisji programów litewskiego nadawcy publicznego LRT ( litewskie radio i telewizja) z sieci naziemnej telewizji cyfrowej.
Podczas niedawnego spotkania z premierem Litwy przedstawiciele społeczności litewskiej na zgłosili potrzebę wzmocnienia sygnału Litewskiego Radia i Telewizji LRT, żeby litewskie programy radiowe i telewizyjne mogły być odbierane na Sejneńszczyźnie. Saulius Skvernelis zapewnił wówczas, że rząd będzie szukał rozwiązań, żeby mieszkający w Polsce Litwini mieli możliwość oglądania i słuchania litewskich audycji.
Będą wspólnie bronić interesy obu krajów w UE
Premierzy osiągnęli ponadto konsensus, że główne wyzwania dla Litwy i Polski to wieloletnia perspektywa finansowej UE po 2020 roku, stwierdzając, że będą chronić interesy stron wspólnie. Zauważono, że potrzeba wspólnych wysiłków wszystkich krajów regionu, w rozmowach z Komisją Europejską w celu zapewnienia odpowiedniego finansowania w nowych okresie ( po 2020 roku) finansowym UE. KE proponuje bowiem mocno obciąć fundusze. Z informacji podanych przez KE wynika, że w wieloletnich ramach finansowych na lata 2021-2027 przewidziano wynoszące około 7 proc. cięcia w polityce spójności i około 5 proc. - cięcia we Wspólnej Polityce Rolnej (WPR). Ponadto polityka spójności ma odgrywać ważniejszą rolę we wspieraniu reform strukturalnych i długoterminowej integracji migrantów.
KE zaproponowała też uzależnienie wypłaty funduszy od przestrzegania praworządności.
Skvernialis przeciwko sankcjom wobec Polski
Litewski premier podkreślił, że w sporze Polski z Komisją Europejską potrzeba poszukiwania rozwiązania poprzez dialog, język sankcji nie jest tu do zaakceptowania.
Zaproszenie na spotkanie z papieżem
Premier Litwy zwrócił uwagę Morawieckiego na zbliżającą się (pod koniec tego miesiąca) wizytę na Litwie papieża Franciszka wizyty i zaprosił go do Kowna, gdzie m.in. będzie przebywał papież.
Skvernialis na Wawelu
W drodze na Forum Ekonomiczne w Krynicy premier Saulius Skvernelis odwiedził Kraków, gdzie zwiedził Wawel i oddał hołd ś.p. prezydentowi RP Lechowi Kaczyńskiemu.
- Dziś ( 05.09.br. – przyp. red) odwiedziłem Wawel. Do krypty, w której spoczywa ważna dla Polaków postać, marszałek Piłsudski, prowadzi brama, z jednej strony, której przedstawiony jest u góry Orzeł, u dołu Pogoń, z drugiej strony u dołu Pogoń, u dołu Orzeł. Wskazuje to na historię i równoprawne partnerstwo obu krajów. Zarówno jako szef rządu i jako człowiek pragnę i będę robił wszystko, aby relacje między naszymi krajami były przyjazne, ciepłe i strategicznie ważne. I to nie tylko między rządami i parlamentami, a przede wszystkim między narodami. Bądźmy razem – i będziemy mocni. Mówmy wspólnie – i nas usłyszą. Wykonujmy prace potrzebne dla naszych narodów – i ludzie to dostrzegą” – podsumował premier Litwy.
WYG
Źródła: kancelarie premierów Polski i Litwy; zw.lt
Fot. Kancelaria premiera Litwy
