Dodatkowy zasiłek macierzyński dla rodziców wcześniaków

Od 19 marca 2025 r. wchodzą w życie przepisy wprowadzające zasiłek macierzyński za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Mogą z niego skorzystać ubezpieczeni rodzice – matka lub ojciec – wychowujący dziecko urodzone przedwcześnie lub wymagające hospitalizacji po narodzinach.

Uzupełniający urlop macierzyński ma na celu wydłużenie standardowego urlopu macierzyńskiego o czas pobytu dziecka w szpitalu. Przysługuje on rodzicom wcześniaków oraz dzieci urodzonych o czasie, które z powodu stanu zdrowia wymagają hospitalizacji. Urlop ten dotyczy także osób, które przyjęły dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodzin zastępczych zawodowych) lub w przypadku przysposobienia dziecka, pod warunkiem, że hospitalizacja miała miejsce po przyjęciu dziecka pod opiekę.

- Wymiar zasiłku będzie zależał od: tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko, jego masy urodzeniowej oraz długości pobytu dziecka w szpitalu – informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego.

Dotyczy to dzieci, które urodziły się:

- przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g;

- po ukończeniu 28. tygodnia ciąży, ale przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g;

- po ukończeniu 37. tygodnia ciąży, jeśli dziecko po porodzie spędzi w szpitalu co najmniej dwa dni, z których pierwszy przypada w okresie od 5. do 28. dnia po narodzinach.

W przypadku narodzin więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu, przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego należy uwzględnić wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz czas hospitalizacji dziecka, które przebywało w szpitalu najdłużej.

- Oznacza to, że jeśli na przykład urodzą się przedwcześnie bliźnięta, które oboje będą wymagały hospitalizacji, konieczne będzie ustalenie, w którym tygodniu ciąży dzieci przyszły na świat, które z nich ważyło mniej oraz jaka była jego waga, a także które z dzieci dłużej przebywało w szpitalu i jaki był czas tej hospitalizacji – wyjaśnia rzeczniczka.

Miesięczny zasiłek dla rodziców wcześniaków będzie wynosił 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Uzupełniający urlop macierzyński będzie udzielany jednorazowo. Nie będzie można go podzielić na części.

Prawo do uzupełniającego urlopu przysługiwać będzie bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego. Niezbędnym dokumentem do ustalenia prawa do tego zasiłku będzie wydane przez szpital zaświadczenie o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o urodzeniu dziecka wraz z danymi dotyczącymi tygodnia ciąży i masy urodzeniowej.

Przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego sumuje się okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie. Niepełny tydzień zaokrągla się w górę do pełnego tygodnia. Przy udzielaniu urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego tydzień urlopu odpowiada 7 dniom kalendarzowym.

- W przypadku, gdy dziecko spędzi w szpitalu dwa dni, wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego zostanie zaokrąglony do tygodnia. Jeśli natomiast dziecko będzie wielokrotnie hospitalizowane, okresy jego pobytu w szpitalu, z wyjątkiem czasu spędzonego w związku z porodem, będą sumowane i następnie zaokrąglone w górę do pełnego tygodnia - mówi Krupicka.

Zaktualizowane wzory wniosku o zasiłek macierzyński wniosek o zasiłek macierzyński (ZAM)oraz zaświadczenie płatnika składek zaświadczenie płatnika składek (odpowiednio: Z-3, Z-3a, Z-3b) są dostępne na stronie internetowej ZUS oraz w PUE/eZUS od 19 marca 2025 r.

W 2024 roku z podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego skorzystało 248 tys. osób. W województwie podlaskim został on przyznany 7,4 tys. rodzicom.

L.p.	Przypadki kiedy przysługuje uzupełniający urlop macierzyński	Wymiar urlopu
1	Urodzenie dziecka przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży	tydzień uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie
2	Urodzenie dziecka z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g	tydzień uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie
3	Urodzenie dziecka przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g	tydzień uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie
4	Urodzenie dziecka po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g	tydzień uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie
5	Urodzenie dziecka po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobyt w szpitalu, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie	tydzień uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie