W poniedziałek, 15 września w Wilnie władze trzech państw bałtyckich realizujących projekt Rail Baltica podpisały historyczną umowę na elektryfikację linii kolejowej.
Umowa o wartości 1,77 mld euro (bez VAT) została podpisana z konsorcjum COBELEC Rail Baltica, w którego skład wchodzą hiszpańskie firmy Cobra Instalaciones y Servicios SA i Elecnor Servicios y Proyectos SAU.
Wartość transakcji elektryfikacji na samej Litwie wynosi 818 mln euro (bez VAT). Zakończenie pierwszego etapu elektryfikacji planowane jest na 2030 rok. LTG Infra zapewni realizację prac objętych umową na Litwie.
Jeden z największych kontraktów w historii państw bałtyckich został podpisany przez instytucje realizujące projekt: litewską spółką kolejową LTG Infra- spółkę infrastrukturalną Grupy LTG, łotewską Eiropas dzelzceļa līnijas oraz estońską Rail Baltic Estonia. W Wilnie spotkali się również przedstawiciele ministerstw komunikacji i transportu tych trzech krajów.
Podpisanie umowy nastąpiło po rozpoczęciu procedury przetargowej w maju 2022 roku. Zgłosiły się cztery międzynarodowe konsorcja, a trzy zostały zakwalifikowane w 2023 roku. Spółka joint venture utworzona przez Cobra i Elecnor została ostatecznie wybrana ze względu na solidne rozwiązanie techniczne, efektywność kosztową i zrównoważony rozwój. Ten symboliczny moment nastąpił po elektronicznym podpisaniu umowy 31 lipca 2025 roku, które oznaczało formalne rozpoczęcie największego w Europie projektu elektryfikacji kolei.
Europejski projekt elektryfikacji kolei Rail Baltica jest uważany za największy transgraniczny projekt elektryfikacji kolei w Europie, realizowany jako jeden wspólny projekt.
Elektryfikacja 2400 km torów
Podpisana dziś w Wilnie umowa na elektryfikację wykracza poza zasilanie pociągów. Zmieni ona sposób, w jaki region bałtycki łączy się z Europą, łącząc skalę z zaawansowaną technologią.
Projekt Rail Baltica zelektryfikuje 870 km linii kolejowych i 2403 km torów w Estonii, na Łotwie i Litwie, co czyni go największym projektem elektryfikacji kolei w Europie i jednym z największych na świecie.
Podsystem elektroenergetyczny zapewni, że cała trasa będzie obsługiwana przez pociągi dużych prędkości i pociągi towarowe, a do tego celu planowane jest wykorzystanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.
Projekt będzie się wyróżniał również tym, że po raz pierwszy w projekcie kolejowym tej skali zostanie zastosowana technologia statycznych przetwornic częstotliwości (SFC) nowej generacji. Te rozwiązania techniczne zapewnią długoterminową niezawodność, wydajność i wysoką efektywność środowiskową– informują trzej bałtyccy ministrowie transportu.
- Rail Baltica to nie tylko infrastruktura, ale także ekonomiczne i bezpieczne połączenie z Zachodem. Ta umowa jest szczególnie ważna dla Litwy, Łotwy i Estonii w ich dążeniu do włączenia się do europejskiej sieci kolejowej, zapewnienia wygodnego ruchu pasażerskiego i towarowego oraz zwiększenia odporności regionu bałtyckiego. To nasz strategiczny most ku przyszłości – mówi p.o. ministra transportu i komunikacji Eugenijus Sabutis.
- Na kilometrze zero w Tallinie i Muudze rozpoczyna się Rail Baltica. Elektryfikacja gwarantuje, że ten punkt początkowy w Estonii będzie nie tylko symboliczny, ale stanie się prawdziwą bramą łączącą region bałtycki z gospodarką europejską - powiedział Anvar Salomets, dyrektor generalny Rail Baltic Estonia.
- Ta umowa to nie tylko historyczny moment we współpracy bałtyckiej, ale także pomaga nam w przejściu na bardziej przyjazne dla środowiska rozwiązanie transportowe, które ostatecznie obniży koszty operacyjne i przyczyni się do łagodzenia zmian klimatu. Elecnor Servicios y Proyectos SAU elektryfikuje odcinek Wilno-Kłajpeda, więc praca na Litwie nie będzie dla wykonawcy niczym nowym. A dla nas to gwarancja płynnego przebiegu całego procesu - dodaje Egidijus Lazauskas, prezes zarządu Grupy LTG.
- Umowa stanowi ważny kamień milowy w rozwoju projektu. Jesteśmy dumni, że realizujemy największy projekt elektryfikacji kolei w Europie. Cobra i Elecnor posiadają wieloletnie doświadczenie w realizacji złożonych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb projektów, zgodnie z najwyższymi standardami. Zależy nam na wsparciu wdrożenia Rail Baltica i wzmocnieniu połączeń regionalnych” – powiedzieli przedstawiciele firm tworzących konsorcjum COBELEC Rail Baltica.
Postęp prac nad Rail Balticą
W ramach projektu Rail Baltica trwają już prace budowlane na terenie Estonii, Łotwy i Litwy. Prace nad budową głównych linii, stacji międzynarodowych, mostów i przejazdów postępują w szybkim tempie.
W Estonii trwają prace nad budową ponad 100 km podbudowy kolejowej, m.in. na terenie flagowego terminalu Ülemiste.
Na Łotwie priorytet nadano południowemu odcinkowi linii, na którym w pobliżu Iecava trwają szeroko zakrojone prace budowlane, uzupełnione postępem prac nad umową ramową o długości 230 km oraz znaczącymi inwestycjami w centralnym węźle komunikacyjnym w Rydze i terminalach lotniska.
Na Litwie trwają prace budowlane na odcinku Kowno–Poniewież, gdzie obecnie trwają prace nad nasypami i obiektami inżynieryjnymi o długości 77 km. Do końca 2025 roku prace mają objąć 114 km, w tym układanie torów i budowę nowego mostu nad Wilią, który będzie najdłuższym w kraju. Podpisano również umowę na prace projektowe na odcinku od granicy litewsko-polskiej do Kowna (Jiesia).
Wartość samej transakcji elektryfikacji na Litwie wynosi 818 mln euro (bez VAT). Zakończenie pierwszego etapu elektryfikacji planowane jest na 2030 rok. LTG Infra zapewni realizację prac objętych umową na Litwie.
Do końca br. 43 proc. głównej linii szybkiej kolei w państwach bałtyckich będzie gotowe do budowy, co będzie stanowić decydujący krok w kierunku najbardziej ambitnego transgranicznego projektu kolejowego w Europie – informuje spółka Rail Baltica.
WYG
Źródła i fot.: Rail Baltica, resorty komunikacji państw bałtyckich
