Pierwsze posiedzenie Komitetu Monitorującego (KM) Programu Interreg VI-A Litwa-Polska na lata 2021-2027 odbyło się w dniach 29-30 listopada w stolicy Litwy, Wilnie. Członkowie KM zatwierdzili roczny plan pracy i plan komunikacji na rok 2023, a także podjęli ważne decyzje związane z procesem wdrażania Programu, w tym dot. uruchomienia I naboru wniosków.
Pierwszy nabór wniosków potrwa od 9 stycznia 2023 r. do 28 kwietnia 2023 r.
Dokumenty związane z naborem zostaną udostępnione wraz z ogłoszeniem w sprawie uruchomienia naboru. Będziemy Państwu na bieżąco przekazywać informacje w tej sprawie.
Komisja Europejska zatwierdziła już 5 programy Interreg na lata 2021 -2027, w tym program Polska - Litwa.
Budżet programu to 57,1 mln. EUR, z czego 45,71 mln EUR Å›rodków EFRR. Szacowana intensywność finansowania ze Å›rodków Unii Europejskiej to 80 proc.
Zgodnie z decyzjÄ… rzÄ…du polskiego i litewskiego alokacja programu bÄ™dzie zwiÄ™kszona o dodatkowe Å›rodki finansowe w zwiÄ…zku z tym, że wspóÅ‚praca transgraniczna z RosjÄ… nie bÄ™dzie realizowana. Nie bÄ™dzie programów Polska - Rosja ( obwód kaliningradki) oraz Litwa - Rosja. Przewidywane pieniÄ…dze z UE na te programy przejdÄ… w gÅ‚ównej mierze do Interreg Polska –Litwa
Obszar wsparcia
Obszar wsparcia Programu Interreg Litwa-Polska obejmuje 5 regionów (okrÄ™gów) poÅ‚udniowowschodniej Litwy i 3 podregiony póÅ‚nocno-wschodniej Polski. Razem to teren o wielkoÅ›ci 51,5 tys. km2 (31,7 tys. km2 po stronie litewskiej oraz 19,8 tys. km2 po stronie polskiej). DÅ‚ugość granicy miÄ™dzy LitwÄ… a PolskÄ… mierzy 104,3 km. Liczba ludnoÅ›ci obszaru objÄ™tego programem w 2019 roku wynosiÅ‚a 2,25 mln - 1,18 mln obywateli Litwy i 1,07 mln obywateli RP.
PieniÄ…dze bÄ™dzie można przeznaczyć na projekty z obszarów:
- środowisko,
- promowanie dobrego stanu zdrowia fizycznego, emocjonalnego oraz dziedzictwa kulturowego,
- wspóÅ‚praca instytucji i mieszkaÅ„ców pogranicza.
Wybrane priorytety programu:
1. Promowanie dobrostanu środowiskowego;
Wzmacnianie ochrony i zachowania przyrody, różnorodnoÅ›ci biologicznej oraz zielonej infrastruktury, w tym na obszarach miejskich, oraz ograniczanie wszelkich rodzajów zanieczyszczenia
Litewscy i polscy uczestnicy grup dyskusyjnych wskazywali na potrzebÄ™ walki z zanieczyszczeniem wody, odtworzenia terenów podmokÅ‚ych oraz wspierania edukacji ekologicznej. Pod wzglÄ™dem zwiÄ™kszenia bioróżnorodnoÅ›ci obszar objÄ™ty Programem jest wyjÄ…tkowy pod kÄ…tem terenów podmokÅ‚ych. Po litewskiej stronie granicy znajdujÄ… siÄ™ 3 obszary konwencji ramsarskiej o znaczeniu miÄ™dzynarodowym (z 7 ogóÅ‚em na Litwie), a po polskiej 5 (z 18 ogóÅ‚em).
Obszar objÄ™ty Programem mógÅ‚by wybić siÄ™ na prowadzenie w zakresie wykorzystania swojej przyrody dla dobra wspólnego, dziÄ™ki stosunkowo czystemu powietrzu, wysokiemu poziomowi zalesienia, obszarom chronionym oraz zwiÄ™kszeniu Å›wiadomoÅ›ci ekologicznej mieszkaÅ„ców celem wspóÅ‚pracy na rzecz ochrony przyrody. Inwestycje powinny podnieść jakość Å›rodowiskowÄ… zasobów wodnych, przynieść wiÄ™cej i lepiej utrzymanych terenów zielonych, wiÄ™kszÄ… różnorodność biologicznÄ….
2. Promowanie dobrostanu fizycznego, emocjonalnego i kulturowego;
Usługi medyczne
Zapewnianie równego dostÄ™pu do opieki zdrowotnej i wspieranie odpornoÅ›ci systemów opieki zdrowotnej, w tym podstawowej opieki zdrowotnej, oraz wspieranie przechodzenia od opieki instytucjonalnej do opieki. InnÄ…, szczególnie ważnÄ… dla obszaru Programu grupÄ… usÅ‚ug zdrowotnych sÄ… usÅ‚ugi zwiÄ…zane z kwestiami zdrowia psychicznego. DziaÅ‚ania zwiÄ…zane ze zdrowiem psychicznym mogÄ… mieć potencjalnie dÅ‚ugoterminowy wpÅ‚yw na obszar transgraniczny, biorÄ…c pod uwagÄ™ skutki pandemii COVID-19. PrzyszÅ‚a wspóÅ‚praca bÄ™dzie również rozszerzona o wymianÄ™ wiedzy i polityk w zakresie digitalizacji usÅ‚ug zdrowotnych.
Powiązane rodzaje działań w tej dziedzinie
- wspólny rozwój lub modernizacja usÅ‚ug opieki zdrowotnej, usÅ‚ug opieki dÅ‚ugoterminowej, infolinii pomocowych, usÅ‚ug on-line zwiÄ…zanych ze zdrowiem, usÅ‚ug ratownictwa medycznego, wspólne szkolenia dla personelu medycznego, pomocniczego i wolontariuszy;
- wspólne dziaÅ‚ania oraz wspóÅ‚praca sprzyjajÄ…ce aktywnemu i zdrowemu starzeniu siÄ™;
- rozwój mobilnych usÅ‚ug opieki zdrowotnej;
- wspólne dziaÅ‚ania oraz wspóÅ‚praca w dziedzinie zdrowia psychicznego.
- zakup niewielkiego sprzÄ™tu oraz niewielkiej skali inwestycje niezbÄ™dne dla wspóÅ‚pracy i zrównoważonych dziaÅ‚aÅ„;
- promocja sportu i zdrowego stylu życia wÅ›ród spoÅ‚ecznoÅ›ci przygranicznych.
Kultura, turystyka
- rozwój wspólnych strategii marketingowych oraz ich wdrażanie;
- rozwój wspólnych szlaków turystycznych i kulturowych;
- wspólne imprezy i wydarzenia kulturalne, w tym poszukiwanie partnerów po drugiej stronie granicy z podobnymi inicjatywami;
- rozwój wspólnych produktów turystycznych i kulturowych;
- zrównoważony rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego, w tym wartoÅ›ci niematerialnych, dla potrzeb turystyki i spoÅ‚ecznoÅ›ci (spoÅ‚ecznych, edukacyjnych, kulturalnych)
- wspólne inicjatywy w zakresie utrzymania i rewitalizacji obiektów dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego;
- wspóÅ‚praca i wspólne dziaÅ‚ania wdrażajÄ…ce koncepcjÄ™ turystycznego transgranicznego obszaru funkcjonalnego zaproponowanÄ… w studium Komisji Europejskiej „Identyfikacja kluczowych elementów turystycznego transgranicznego obszaru funkcjonalnego na pograniczu litewsko-polskim”.
3. Wzmacnianie wspóÅ‚pracy miÄ™dzy lokalnymi zainteresowanymi stronami
Jest to szansa dla mniejszych partnerów na realizacjÄ™ dziaÅ‚aÅ„ miÄ™dzyludzkich, przyczyniajÄ…cych siÄ™ również do budowania potencjaÅ‚u administracji lokalnej w zakresie podnoszenia Å›wiadomoÅ›ci i Å‚Ä…czenia mieszkaÅ„ców.
Oczekiwany wkÅ‚ad w realizacjÄ™ tego celu szczegóÅ‚owego
Po pierwsze, Program bÄ™dzie wspieraÅ‚ transfer dobrych praktyk pomiÄ™dzy litewskimi i polskimi interesariuszami w różnych obszarach polityki, w tym w zakresie gospodarki o obiegu zamkniÄ™tym oraz efektywnoÅ›ci energetycznej.
Po drugie, Program bÄ™dzie w szczególnoÅ›ci promowaÅ‚ wspóÅ‚pracÄ™ w dziedzinie edukacji, w tym ksztaÅ‚cenia zawodowego, nauki przez caÅ‚e życie, oraz szkoleÅ„ i wÅ‚Ä…czenia spoÅ‚ecznego. Po trzecie, Program bÄ™dzie propagowaÅ‚ wspóÅ‚pracÄ™ w różnych aspektach zarzÄ…dzania: pomiÄ™dzy strażą pożarnÄ… i sÅ‚użbami ratowniczymi, policjÄ…, instytucjami spoÅ‚ecznymi i edukacyjnymi; wymianÄ™ doÅ›wiadczeÅ„ pomiÄ™dzy wÅ‚adzami lokalnymi, dzielenie siÄ™ wiedzÄ… i najlepszymi praktykami w różnych sferach, w tym dziaÅ‚ania angażujÄ…ce organizacje pozarzÄ…dowe w celu uzyskania synergii i wartoÅ›ci dodanej we wspólnym rozwiÄ…zywania problemów istotnych dla spoÅ‚ecznoÅ›ci transgranicznych.
Małe projekty
Oprócz regularnych przedsiÄ™wzięć przewiduje siÄ™ wsparcie maÅ‚ych projekty. MaÅ‚e projekty sÄ… przewidziane do realizacji w ramach wszystkich priorytetów i Celów SzczegóÅ‚owych Programu. Program zakÅ‚ada przeznaczenie do 10% funduszy na realizacjÄ™ maÅ‚ych projektów, przy czym wartość maÅ‚ego projektu bÄ™dzie wynosić od 20 000 do 100 000 EUR. W celu uÅ‚atwienia wdrażania maÅ‚ych projektów, Program bÄ™dzie wykorzystywaÅ‚ uproszczenia i uÅ‚atwienia (mniejsze partnerstwa, mniej pakietów roboczych, krótszy czas trwania projektu, zaliczki, itp.).
WYG
ŹródÅ‚o i fot : Interreg Polska -Litwa