Jak informuje litewskie Ministerstwo Transportu, Wilno jest integralną częścią projektu Rail Baltica, ale budowa tego odcinka rozpocznie się dopiero po 2030 roku.
Minister transportu Eugenijus Sabutis twierdzi, że europejska kolej Rail Baltica, która połączy kraje bałtyckie z Europą Zachodnią, zostanie zbudowana do Wilna tak szybko, jak to możliwe, czyli, jak tylko zostanie zabezpieczone niezbędne finansowanie.
Oczekuje się, że prace budowlane na tej odnodze kolejowej do stolicy rozpoczną się po 2030 roku, po zakończeniu budowy głównej linii na Litwie.
Odcinek linii kolejowej Rail Baltica z Kowna do Wilna jest silnie zurbanizowany i jego koszt wyniósłby aż 4 miliardy euro, a komunikacja między większymi miastami jest już dobrze rozwinięta.
Bez przesiadki
Nie oznacza to, że pociągi nie kursują. Jeżdżą, a w planach jest podróż bez przesiadki.
Problem z komunikacją na tym odcinku polega na tym, że do Wilna wiodą szerokie porosyjskie tory. Biorąc pod uwagę istniejącą infrastrukturę kolejową między Wilnem a Kownem, rozważany jest tymczasowy mechanizm zmiennego rozstawu szyn. W tym przypadku pociąg przełączyłby się z europejskiego rozstawu szyn na szeroki rozstaw szyn w Kownie i dotarłby do stolicy bez zmiany składu pociągu.
- Projekt Rail Baltica ma charakter strategiczny i będzie realizowany etapami. Pierwszy etap zapewnia połączenie Litwy z Europą Zachodnią przez Kowno, a drugi etap przewiduje rozbudowę europejskiej linii kolejowej do Wilna. Mogę zapewnić, że Wilno jest integralną częścią Rail Baltica, ale zostanie on wdrożony po 2030 roku, po zakończeniu budowy głównej linii - mówi minister transportu E. Sabutis.
Ze względu na złożoność projektu i chęć dostosowania wymagań technicznych europejskiej kolei do oczekiwań lokalnych mieszkańców, dopracowuje się rozwiązania planistyczne dla odcinka łączącego Kowno i Wilno.
Nowy dworzec w Wilnie
Natomiast budowa nowego dworca kolejowego w Wilnie mogłaby rozpocząć się pod koniec 2026 roku i potrwać do 2030r. – podaje Made in Vilnius. Jak podaje portal, dworzec w Wilnie ma obecnie już zwycięzcę konkursu architektonicznego.
Pracownia Zaha Hadid Architects z siedzibą w Londynie, która zwyciężyła w konkursie architektonicznym ogłoszonym przez firmę LTG Infra i Urząd Miasta Wilna, przedstawiła pomysł Green Connect, którego celem jest utworzenie nowoczesnego wielofunkcyjnego centrum z przestrzeniami publicznymi.
Jedno z rozwiązań zaproponowanych przez studio to budynek o powierzchni około 9,5 tysiąca metrów kwadratowych nad torami kolejowymi, łączący dzielnicę Nowy Świat z dzielnicą Nowe Miasto oraz Starym Miastem.
W budynku tym powinny znajdować się powierzchnie handlowe oraz nowa poczekalnia pasażerska z bezpośrednim dostępem do peronów. Dogodne połączenia dla pieszych i rowerzystów znajdują się również nad torami.
Projekt zakłada więcej połączeń dla rowerzystów i pieszych, więcej terenów zielonych, stref wypoczynku – to oznacza więcej życia w okolicy, większy potencjał do rozwoju działalności komercyjnej, tworzenia restauracji, kawiarni, innych miejsc rozrywki i wypoczynku.
W trakcie realizacji projektu planuje się, że zmianie ulegnie także plac dworcowy oraz terminal komunikacji miejskiej miasta Wilno.
Za zmiany w projekcie odpowiedzialny jest stołeczny samorząd.
Najpierw tory do Polski
- Oceniwszy zmienioną sytuację geopolityczną i mając na celu efektywne wykorzystanie środków finansowych, wspólnie z Komisją Europejską i naszymi bałtyckimi partnerami postanowiliśmy zaplanować projekt w sposób bardziej korzystny ekonomicznie: priorytetowo zbudować operacyjną linię międzynarodową łączącą trzy kraje z Polską i resztą Europy, a następnie, w oparciu o dostępne fundusze, zbudować pozostałe połączenia. W ten sposób nie tylko wcześniej „odblokujemy” korzyści projektu dla społeczeństwa, biznesu i mobilności wojskowej, ale także zaoszczędzimy pieniądze - tłumaczy Egidijus Lazauskas, dyrektor generalny LTG Group.
Starania o 4 mld euro
Zakończenie budowy Rail Baltiki do granicy z Polską planowane jest na 2030 rok.
Według ministra E. Sabutisa Rail Baltica jest również ważnym projektem w zakresie mobilności wojskowej, którego celem jest zabezpieczenie finansowania ze środków Unii Europejskiej (UE) po 2027 r., czyli po zakończeniu obecnego programu inwestycyjnego UE.
Litwa zabezpieczyła już 1,6 mld euro na realizację projektu Rail Baltica do 2030 r. i będzie się starała o dodatkowe 4 mld euro finansowania. Według ministra E. Sabutisa trwają już rozmowy z Komisją Europejską dotyczące finansowania drugiej fazy projektu.
Litwa jest liderem wśród państw bałtyckich pod względem postępów w budowie linii Rail Baltica o europejskim rozstawie szyn – obecnie trwają prace budowlane na odcinku 46,3 km między Kownem a Poniewieżem. Do końca roku planowane jest przedłużenie prac na odcinku 114 km.
Na Łotwie i w Estonii również zaplanowano realizację projektu w dwóch etapach: budowę linii głównej zaplanowano do 2030 r., a instalację odcinków łączących po 2030 r.
Rail Baltica to największy projekt infrastruktury kolejowej w historii państw bałtyckich, który zbuduje zelektryfikowaną linię kolei dużych prędkości o europejskim rozstawie szyn łączącą Litwę, Łotwę i Estonię z Europą Środkową i Zachodnią. Projekt ma szczególne znaczenie dla zapewnienia integracji regionalnej, wzmocnienia mobilności cywilnej i wojskowej oraz zwiększenia odporności systemu transportowego.
WYG
Źródło i fot: Ministerstwo Transportu RL; samorząd Wilna
