Aby stworzyć zrównoważony i ekologiczny system transportu przyszłości, Litwa jest gotowa zapewnić przyjazny dla środowiska transport publiczny, zwiększyć mobilność elektryczną, wykorzystanie wodoru i innych paliw alternatywnych oraz promować zrównoważoną mobilność miejską.
Idee te przedstawił w piątek, 22.10.br. wiceminister transportu i komunikacji Julius Skačkauskas na Forum Innowacji Transportu w Wilnie.
- System transportowy przyszłości musi być zgodny z zasadami spójności i zrównoważonego rozwoju, a sektor transportu do 2050 r. musi stopniowo stać się neutralna dla klimatu. To trudne wyzwanie, które Litwa podejmuje wraz z innymi krajami Unii Europejskiej. Nie mam wątpliwości, że mamy do tego ogromny potencjał i musimy szukać niezbędnych, innowacyjnych rozwiązań – mówił J. Skačkauskas, wiceminister transportu i komunikacji Republiki Litewskiej.
Ekologiczny transport publiczny
Jedną z przewidywanych ważnych zmian jest nowa struktura przyszłych codziennych podróży i transportu towarowego, która będzie zachęcać do łączenia różnych środków transportu. Celem jest zapewnienie czystego i podmiejskiego transportu publicznego na potrzeby lokalnych podróży napędzanych paliwami alternatywnymi oraz dalekobieżnego transportu autobusami i pociągami elektrycznymi lub wodorowymi. Zgodnie z ustawą o paliwach alternatywnych od 2029 r. cały publiczny transport drogowy osób będzie musiał być przystosowany do wykorzystywania paliw alternatywnych.
Promując mobilność elektryczną, planowana jest znaczna poprawa warunków dla transportu elektrycznego. Obecnie na Litwie istnieje około 360 publicznych i półpublicznych punktów ładowania pojazdów elektrycznych. Planuje się, że do końca 2024 roku będzie ich około 3960, a do 2027r - ponad 7 000. Dotacje dla samochodów elektrycznych są już dostępne i będą kontynuowane w przyszłości za pośrednictwem Instrumentu Odbudowy Gospodarczej i Odporności (RRF), Programu Zmian Klimatu, Funduszu Zrównoważonej Mobilności i innych źródeł. Planuje się, że do 2030 roku liczba samochodów elektrycznych na Litwie wzrośnie z 0,4 proc. do 20 proc. Zainstalowanych zostanie ok. 60 tys. dostępów do stacji do ładowania, wliczając w to prywatne.
Elektromobilność w Łoździejach i Puńsku
Litewski Rejon Łoździeje przygotowuje się już od 2020 roku do budowy nowego dworca autobusowego, bo obecny pamięta jeszcze czasy radzieckie. Pewnie do inwestycji dojdzie na początku 2022r.
Jesienią 2020 roku rejon, wraz z kilkoma agencjami, złożył do Komisji Europejskiej wniosek o dofinansowanie przedsięwzięć dotyczących transportu, w tym elektromobilności. Ten projekt, to jedna z kilku propozycji złożonych do Brukseli w ramach Polsko -Litewskiego Obszaru Funkcjonalnego,
Do projektu została zaproszona także gmina Puńsk. Gmina wnioskuje samochód elektryczny marki Mercedes (9 osobowy) o zasięgu do 400 km i stację szybkiego ładowania. Koszt -500 000, 00 zł. Dofinansowanie sięga 60 proc.
Jak informował radnych podczas ostatniej sesji Rady Gminy Puńsk wójt Witold Liszkowski, decyzja w Brukseli powinna zapaść lada dzień.
Zdaniem Witolda Liszkowskiego taki autobus bardzo by się przydał nie tylko do dowozu uczniów, ale na inne potrzeby gminne, jak pomoc dla pań z KGW, czy licznym zespołom artystycznym w dotarciu na miejsce imprez. Rozważana jest także możliwość zorganizowania kilka razy w tygodniu dowozu potrzebujących osób do Sejn, np. do lekarza, zakupy, itp, ponieważ podlaska spółka PKS ogranicza kursy swoich autobusów.
No, i gmina stałaby się mniej emisyjna.
Z myślą o mieszkańcach pogranicza oraz turystach rejon Loździeje chciałby za unijne pieniądze uruchomić także połączenia autobusowe na trasie Łoździeje - Sejny - Augustów. Wzoruje się na podobnych rozwiązaniach na zachodniej granicy UE. To był pomysł jeszcze sprzed pandemii, ale kto wie, może doczeka się realizacji.
TIR- y na wodór?
W celu zwiększenia wykorzystania paliw alternatywnych planuje się na Litwie rozwój koncepcji transportu i infrastruktury wodorowej na Litwie. Pierwsza w kraju stacja uzupełniania wodoru pojawi się do 2025 roku. Na poziomie Unii Europejskiej planuje się, że po 2030 roku stacje wodorowe będą musiały zostać zainstalowane na drogach TEN-T i przynajmniej jedna w węzłach komunikacji miejskiej. Tak wiec, znajdą się także i na via Baltice, przebiegającej przez nasz region.
Przewiduje się natomiast, że do 2030 roku wykorzystanie samochodów osobowych do codziennych podróży zostanie znacznie ograniczone, a alternatywne środki transportu staną się konkurencyjne i atrakcyjne dla użytkowników.
Towary drogą, wodą, koleją
W przypadku towarów planuje się łączenie różnych środków transportu, przy czym najdłuższy odcinek drogi będzie transportowany koleją i drogą wodną śródlądową, a tylko na początku i na końcu trasy drogą lądową. Planuje się, że większość floty towarowej będzie wykorzystywać energię elektryczną lub wodór.
W celu osiągnięcia wyżej wymienionych celów planowane jest również utworzenie Funduszu Zrównoważonej Mobilności na Litwie. Celem jest stałe dofinansowywanie, co najmniej do 2030 r., zakupu pojazdów napędzanych paliwami alternatywnymi oraz tworzenie i rozwój wymaganej dla nich infrastruktury ładowania i ładowania, a także wdrażanie innych środków zrównoważonej mobilności w gminach.
WYG
Źródło i fot: Ministerstwo Transportu i Komunikacji Republiki Litewskiej
