W piątek, 17 marca w Sejnach i Suwałkach przebywała minister Oświaty, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej Jurgita Šiugždinienė.
Towarzyszyli jej m.in. wiceministrowie Ramūnas Skaudžius i Dainoris Lukas, Szef Konsulatu RL w Sejnach Genadijus Mackelis, Przewodnicząca Wspólnoty Litwinów w Polsce Jolanta Malinowska-Wiaktor.
Relacjonuje pani minister
- Razem z wiceministrem Ramunūnasem Skaudzisem i Dainorisem Lukasem odwiedziliśmy litewskie szkoły i przedszkola w Sejnach i Suwałkach - relacjonuje swój pobyt Jurgita Šiugždinienė. - Wcześnie rano przekroczyliśmy granicę litewsko-polską, ale po zwiedzeniu szkoły „Žiburis” w Sejnach czuliśmy się tak, jakby granica nie istniała. Dzieci mówią pięknym językiem litewskim, poznają historię Litwy, kulturę Litwy. Dziękuję dyrektorowi szkoły Algirdasowi Vaicekauskasowi i całemu zespołowi za ciepłe przyjęcie.
Bardzo ważne jest dla nas, aby litewskość była pielęgnowana i wzmacniana, aby dzieci z rodzin litewskich i mieszanych nie zapomniały swojego języka ojczystego i mogły się go uczyć.
W Suwałkach odwiedziliśmy budynek, w którym powstaje szkoła litewska. Założycielem szkoły litewskiej w Suwałkach jest fundacja Dom Litewski im. biskupa Antanasa Baranauskasa. Utworzenie szkoły jest finansowane przez litewskie Ministerstwo Edukacji, Nauki i Sportu. Planuje się, że szkoła mogłaby rozpocząć działalność w nowym roku szkolnym.
Przewodnicząca Wspólnoty Litwinów w Polsce Jolanta Malinauskaitė-Vektorienė powiedziała, że gdy rodzice dowiedzieli się, że będzie możliwość posłania dzieci do litewskiej szkoły, większość z nich zapisała swoje dzieci do litewskiego przedszkola. Obecnie do Litewskiego Przedszkola w Suwałkach uczęszcza 25 dzieci z rodzin litewskich i mieszanych.
Planuje się, że jesienią tego roku mogłaby rozpocząć działalność szkoła podstawowa dla klas 1-3. Prawdopodobnie znajdą się dzieci, które będą chciały chodzić do drugiej i trzeciej klasy litewskiej szkoły. W przyszłości przewidywany jest konsekwentny rozwój szkoły.
Spotkaliśmy się również z prezydentem miasta Suwałk Czesławem Renkiewiczem i jego zespołem. Prezydent zapewnił nas, że nie będzie żadnych przeszkód w powstaniu szkoły, a miasto będzie się starało jak najszybciej rozwiązać wszystkie kwestie związane z powołaniem szkoły. Mamy nadzieję, że pierwsza klasa otworzy swoje podwoje już pierwszego września tego roku.
Podziękowania dla szefa Konsulatu litewskiego w Sejnach, Genadijasa Mackeliusa, za zorganizowanie wizyty i pomoc w znalezieniu lokalu dla szkoły. Wiele dobrych słów na temat naszego konsula padło również ze strony władz miasta i społeczności litewskiej.
Dziękuję szefom wszystkich litewskich placówek oświatowych za szczerą rozmowę i krzewienie litewskości na litewskiej ziemi polskiej. Cieszę się, że nasza litewska społeczność jest przyjazna i skupiona”.
Spotkanie w Urzędzie Miejskim w Suwałkach
Jurgita Šiugždinienė Minister Oświaty Nauki i Sportu Republiki Litewskiej odwiedziła też w piątek Urząd Miejski w Suwałkach. Podczas spotkania z przedstawicielami suwalskiego samorządu poruszony został temat utworzenia szkoły podstawowej z litewskim językiem nauczania, która ma powstać w Suwałkach.
- Nasza współpraca z mniejszością litewską w Suwałkach od lat układa się bardzo dobrze. Jesteśmy w stałym kontakcie ze Wspólnotą Litwinów oraz Konsulatem w Sejnach – mówił w trakcie spotkania Czesław Renkiewicz, Prezydent Suwałk.
Miasto, oprócz Prezydenta Suwałk, reprezentowali: Zdzisław Przełomiec, Przewodniczący Rady Miejskiej, Roman Rynkowski, zastępca Prezydenta oraz Mariusz Klimczyk, Sekretarz Miasta
- Zależy nam na wsparciu w tym procesie ze strony Miasta Suwałki. Planujemy przeprowadzić remont kamienicy i dostosować ją do warunków oświatowych. Nasz plan to uruchomienie 1 klasy szkoły podstawowej już w kolejnym roku szkolnym – powiedziała podczas spotkania z UM Jurgita Šiugždinienė.
Delegacja obejrzała ponadto kamienicę przy ul. Mickiewicza 5 w centrum Suwałk, gdzie ma powstać szkoła.
Żłobek, przedszkole i szkoła w Suwałkach
Od jesieni 2020 roku, w pomieszczeniach wynajętych od prywatnego właściciela w budynkuprzy ul. Waryńskiego, działa w mieście litewskie przedszkole. Większość kosztów pokrywa litewski rząd.
Pod koniec 2022 roku Ministerstwo Edukacji, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej przeznaczyło pieniądze na pokrycie kosztów zakupu od prywatnego właściciela budynku z przeznaczeniem na litewską szkołę w Suwałkach. W sumie na zakup budynku szkoły litewski resort edukacji przeznaczył w 2022 roku 525 tys. euro, a łączna wartość transakcji to 689 tys. euro. Kwota ta pochodzi z zaoszczędzonych środków, które zostałyby przeznaczone na sfinansowanie edukacji działającego na Białorusi Liceum w Polesiu. Białoruś zamknęła od września 2022 szkołę litewską w Polesiu, jednostronnie rozwiązując umowę między krajami o współpracy w dziedzinie edukacji.
Pieniądze na zakup budynku szkoły i działki zostały przekazane Fundacji im. biskupa Antanasa Baranauskasa w Sejnach, która jest jednocześnie założycielem szkoły i to ona zawarła akt kupna - sprzedaży z prywatnym jej właścicielem.
Obecnie dzieci z litewskich rodzin w Suwałkach chodzą do różnych suwalskich szkół i przedszkoli, ale są rozproszone w różnych placówkach. Ok.30 dzieci z litewskich rodzin uczy się, po obowiązkowych zajęciach szkolnych, języka litewskiego w dwóch suwalskich szkołach. Po utworzeniu szkoły wszystkie byłyby w jednym miejscu, uczyłyby się większości przedmiotów po litewsku, podobnie, jak w placówkach oświatowych w Puńsku, czy litewskiej szkole ”Ziburis” w Sejnach.
Planuje się, że po kapitalnym remoncie i odpowiednim wyposażeniu budynku, mogłoby się w nim pomieścić nie tylko litewskie przedszkole i szkoła podstawowa, ale i żłobek, litewskie zespoły artystyczne, suwalski oddział Stowarzyszenia Litwinów w Polsce. W pełni zaspokoiłby potrzeby edukacyjne i kulturalne Litwinów mieszkających w Suwałkach.
Społeczność litewska w Suwałkach chce ponadto dobudować do kamienicy jeszcze skrzydło z salą sportowo - widowiskową.
Szacuje się, że koszt remontu kapitalnego, dostosowana budynku do potrzeb oświatowych oaz dobudowa skrzydła będzie kosztować ok. 5 mln zł.
Ponieważ, jak dotąd, fundusze na szkołę wyłożył tylko litewski rząd, został złożony wniosek do polskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o przyznanie pieniędzy na wybudowanie niewielkiej sali gimnastyczno-widowiskowej z tyłu budynku.
WYG
Źródła i fot: Ministerstwo Oświaty, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej; UM Suwałki