Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej zaprasza wszystkich miłośników tradycji, którzy chcą mieć na świątecznym stole te małe dzieła sztuki. Pisankarki z Lipska będą nie tylko sprzedawać swoje prace, ale też pokażą, jak wygląda zdobienie jaj techniką batiku szpilkowego.
Początek wydarzenia 26 marca o godz. 11 w zagrodzie z Pieczysk.
Swój udział w targach zapowiedziało dziewięć twórczyń z Lipska nad Biebrzą. To prawdziwe zagłębie talentów pisankarskich. Sztukę zdobienia jaj techniką batiku szpilkowego mieszkanki miejscowości przekazują sobie z pokolenia na pokolenie.
Batik szpilkowy to nakładanie rozgrzanego wosku na skorupkę jajka przy pomocy szpileczki. W ten sposób powstają przecinki, z których pisankarki tworzą doskonałe kompozycje, równomiernie rozłożone na całej powierzchni jajka: rozety, słoneczka, wachlarze, łańcuszki. Dawniej, po nałożeniu woskowego ornamentu, jajko zanurzano w naturalnych barwnikach, uzyskiwanych z wywaru kory dębowej lub olchowej, często zmieszanej z opiłkami żelaza, a następnie gotowano w wywarze z łusek cebuli. Nadawały one pisance charakterystyczną, czarną bądź brunatną barwę. Barwiono też pisanki w samym wywarze z łupin cebuli, co pozwalało uzyskać różne odcienie brązu – od złocistego po brunatną czerwień. Na początku lat siedemdziesiątych XX w. pełne jajka zostały zastąpione wydmuszkami, a naturalne barwniki – syntetycznymi farbami do tkanin wełnianych i jedwabnych. Poprzez kilkakrotne zanurzenie pisanki w barwnikach, w kolejności od najjaśniejszego do najciemniejszego i równoczesne wzbogacanie ornamentu, na skorupce jajka powstają wielobarwne dekoracje.
Technika batiku szpikowego kultywowana jest na Suwalszczyźnie, a także za naszą wschodnią granicą - na Litwie i w północnej części Białorusi.
Co roku twórczynie ludowe z Lipska wykonują kilka tysięcy pisanek, które trafiają na świąteczne stoły nie tylko w Polsce. Targi Pisanki Lipskiej w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej będą niepowtarzalną okazją by je zdobyć na własny stół - stoiska z pisankami będą czynne w niedzielę 26 marca od 11 do 15. Przez cały ten czas można będzie oglądać pokazy pisankarskie, wziąć udział w warsztatach wykonywania palm wielkanocnych, zwiedzać z przewodnikiem wystawy w zabytkowych budynkach na terenie skansenu. Amatorzy posiłków na świeżym powietrzu mogą zabrać ze sobą coś do jedzenia i zjeść obiad przy ognisku.
źródło: Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
oprac.: Paulina Dulewicz
fot.: Kamil Timoszuk
