W niedzielę, 15 marca, na Litwie odbyła się druga tura wyborów samorządowych. Wybierano merów w tych miejscowościach, w których w I turze żaden z kandydatów nie uzyskał ponad 50 proc. poparcia. Merami zaprzyjaźnionych z samorządami naszego regionu miast i gmin zostali (podajemy wyniki z obu tur, a nawiasach nazwa komitetu wyborczego):
Wilno – Remigijus Šimašius ( Związek Liberalów)
Kowno – Visvaldas Matijošaitis ( Zgodne Kowno)
Alytus – Vytautas Grigaravičius (Obywatele Alytusa )
Alytus rejon – Algirdas Vrubliauskas (TS-LKD - konserwatyści)
Birštonas – Nijolė Dirginčienė (LSDP - socjaldemokraci)
Druskininkai – Ričardas Malinauskas (LSDP - socjaldemokraci)
Kalvarija – Vincas Plikaits ( Prawo i Porządek)
Kazlų Rūda – Vytautas Kanevičius (Związek Wolnej Lity)
Łozdzieje rejon – Artura Margelis (TS-LKD - konserwatyści)
Marijampolė – Vidmantas Brazys (LSDP - socjaldemokraci)
Prienai rejon – Alvydas Vaicekauskas (LSDP -socjaldemokraci)
Soleczniki - Zdislaw Palewicz( Akcja Wyborcza Polaków na Litwie)
Vilkaviškis rejon – Algirdas Neiberka (LSDP - socjaldemokraci)
Wilno rejon – Maria Rekść ( Akcja Wyborcza Polaków na Litwie)
Wyniki AWPL
Kandydaci wystawiani przez AWPL w skali kraju zdobyli 8% głosów. To o 1,7% więcej niż cztery lata temu. Łącznie wszystkie listy zdobyły 70 mandatów w radach miejskich i rejonowych. 6 z nich przypada na Sojusz Rosjan. To o 5 mandatów więcej niż cztery lata temu.
W radzie rejonu wileńskiego (ziemskiego) Polacy uzyskali 20 mandatów na 30. W rejonie solecznickim było to również 20 mandatów na 24. W rejonie trockim kandydaci Bloku Waldemara Tomaszewskiego zdobyli 5 miejsc w radzi rejonowej. W rejonie święciańskim 5 mandatów (o 1 więcej niż cztery lata temu. W rejonie szyrwinckim 1 mandat (o 1 mniej niż w poprzednich wyborach. Koalicja zdobyła także 3 mandaty w radzie miejskiej Wisagini (+1 mandat).
Polacy pozostali merami rejonów wileńskiego i solecznickiego. W rejonach wileńskim i solecznickim kandydaci na merów z ramienia AWPL Maria Rekść i Zdzisław Palewicz zwyciężyli w pierwszej turze. Palewicz otrzymał 77,55 procent głosów, Rekść – 60,02.
W rejonach trockim i święciańskim kandydaci Bloku zajęli trzecie miejsca. Podobnie sam Walademar Tomaszewski w walce o fotel mera Wilna otrzymał 17,25% głosów. Zabrakło mu około 1,1% do tego aby prześcignąć urzędującego mera Zuokasa i stanąć do boju w drugiej turze.
Przegrane Wilno
W samym Wilnie Polacy uzyskali 17,2% i mimo, że jest to jest o ponad 2% więcej niż cztery lata temu, mandatów będzie 10, o jeden mniej niż poprzednio. Ponadto, Polacy najpewniej już nie wejdą do koalicji rządzącej stolicą Litwy, jak to miało miejsce w minionej kadencji.
Ogółem do Rady Samorządu m. Wilna mandaty uzyskało 7 ugrupowań: Ruch Liberałów Republiki Litewskiej – 15, Akcja Wyborcza Polaków na Litwie - 10, Związek Ojczyzny – Chrześcijańscy Demokraci Litwy – 8, Związek Wolnej Litwy (liberałowie) – 6, Litewska Partia Socjaldemokratyczna – 4, Partia Polityczna „Lista Litwy“ – 4 oraz Partia „Porządek i Praworządność“ – 3.
Warto tylko dodać, że w poprzednich wyborach Ruch Liberałów nie przekroczył nawet progu wyborczego i nie miał ani jednego miejsca w radzie Wilna. Na drugim miejscu uplasowała się lista Bloku Waldemara Tomaszewskiego: Akcja Wyborcza Polaków na Litwie i Alians Rosjan z 10 mandatami. To o jeden mandat mniej niż w poprzednich wyborach samorządowych. 8 mandatów w Wilnie otrzymali socjaldemokraci, 6 – Związek Liberałów, po 4 – socjaldemokraci i Partia „Lista Litwy”, 3 mandaty – Porządek i Sprawiedliwość.
Koalicjanci AWPL wypadli jednak słabo, a nowy mer Wilna, wraz ze swym ugrupowaniem, nie widzi AWPL w koalicji.
Co by to oznaczała dla Polaków w Wilnie? Zdecydowanie trudniejszą walkę o zachowanie polskiej sieci szkół. To przecież liberałowie wraz z konserwatystami pisali, forsowali i przyjmowali w Sejmie sławetne poprawki do ustawy o oświacie. Wiadoma więc zdaje się być polityka oświatowa przyszłych włodarzy miasta. Podczas czteroletnich rządów mera Zuokasa AWPL-owi udało się powstrzymać gruntowaną reorganizację sieci szkół w Wilnie. Powstrzymać, a nie ją odwołać....
Jaki pisze Antoni Radczenko, red. naczelny portalu zw.lt, nowy mer Wilna R. Šimašius, jeśli przeanalizujemy jego działalność polityczną, najpewniej pójdzie w stronę pewnych rozwiązań stricte liberalnych, czyli optymalizacja sieci szkół, aparatu administracyjnego oraz zwiększenia konkurencyjności na rynku energetycznym.
Politolog Andrzej Pukszto, dla portalu zw,. Lt,. Mówił zaś tak: „retoryka Šimašiusa jest bardziej propolska. Kandydat Ruchu Liberałów zawsze pozytywnie wypowiadał się o dwujęzycznych napisach, oryginalnej pisowni nazwisk czy nawet o potrzebie polskiej mszy w wileńskiej Katedrze.”
Jednak za poprzedniego mera Artūrasa Zuokasa, udało się zachować sieci polskich szkół w Wilnie, w tym również legendarną „piątkę”, czyli Szkołę Średnią im. Joachima Lelewela. Tymczasem odnośnie dalszego losu tej polskiej szkoły, której brakuje uczniów, komentarze nowego mera Šimašiusa są bardziej powściągliwe. Obiecał szukać rozwiązania w ramach dialogu z polską wspólnotą, jednak z jego wypowiedzi można wywnioskować, że jest raczej przeciwnikiem utrzymywania nierentownych szkół.
„Co jest ważniejsze dla społeczności polskiej? Wydaje się jednak, że szkolnictwo jest bardziej ważne niż napisy. A całkiem możliwe, że zostanie naruszona siatka polskich szkół w Wilnie w przypadku koalicji Šimašiusa z konserwatystami. Bo wydaje się, że konserwatyści są nastawieni niezwykle ostro wobec polskiego szkolnictwa” – powiedział zw.lt politolog Andrzej Pukszto.
Jan Wyganowski
Na podstawie: vrk.lt, zw.lt, kurierwilenski.lt;wilnoteka.lt; inf.wł.
Na fot. Nowy mer rejonu Alytus - Algirdas Vrubliauskas
