Agnieszka Holland pierwszą gwiazdą 5. edycji Festiwalu Filmowego Wajda na Nowo w Suwałkach [zdjęcia]

Andrzej Wajda otrzymał Oscara za całokształt twórczości. Jego współpracę z Agnieszką Holland, również światowej sławy reżyserką, można porównać do relacji ojca z córką.

Ze względu na nazwisko oraz tragiczną postać i śmierć jej ojca, Henryka Hollanda, który był dziennikarzem i socjologiem żydowskiego pochodzenia, a przede wszystkim jej udział w strajkach studenckich podczas Praskiej Wiosny i aresztowanie w czechosłowackim więzieniu komunistycznym, nazwisko Holland nie było mile widziane przez władze PRL. Agnieszka nie miała zamiaru go zmieniać, chociaż mogła to uczynić choćby wtedy, gdy podczas studiów filmowych w Pradze wychodziła za mąż za Słowaka Laco Adamika.

Partyjna wierchuszka PZPR i ministerstwo kultury nie zgodziło się na to, by Holland została asystentką Andrzeja Wajdy przy kręceniu „Człowieka z marmuru”. Andrzej Wajda zaproponował wobec tego, że ją zaadoptuje i będzie mogła pracować pod jego nazwiskiem.

W zamian za rezygnację z asystentury reżysera przy „Człowieku z marmuru”, cenzura zdjęła z półki jeden z filmów i odblokowała kilak scenariuszy. Tak zaczęła się wielka kariera scenarzystki i reżyserki, która największe sukcesy zaczęła odnosić na emigracji. Takie były czasy i stąd jej niechęć do wszelkich totalitaryzmów i autorytarnej władzy.

Podczas pierwszego dnia festiwalu w Suwałkach, urozmaiconego otwarciem wystawy plakatów Andrzeja Pągowskiego ii koncertem piosenek Leonarda Cohena w wykonaniu Artura Żmijewskiego z zespołem, Agnieszka Holland, która przez kilkadziesiąt lat współpracowała z urodzonym w naszym mieście laureatem Oscara, została uhonorowana nagrodą im. Andrzeja Wajdy. Publiczność, która po brzegi wypełniła salę Suwalskiego Ośrodka Kultury, przyjęła ją owacyjnie i kilkakrotnie oklaskiwała artystkę na stojąco.

- Jestem szczęśliwa, bo Andrzej Wajda był dla mnie jako twórca, człowiek, przyjaciel i mój mentor jednym z najważniejszych ludzi w moim życiu. W pewnym sensie bez niego by mnie jako twórczyni nie było, więc już choćby z tego powodu jestem mu bardzo wdzięczna – mówiła Agnieszka Holland.

Autorka scenariuszy do filmów Andrzeja Wajdy „Danton”, „Korczak”, „Wałęsa. Człowiek z nadziei” konsultowała z nim swoje projekty, wymieniała się opiniami. Opowiadała, że zmarły 9 lat temu Andrzej Wajda zamierzał jeszcze zrobić film o braciach Jarosławie i Jacku Kurskich, symbolizujących podzieloną na pół Polskę.

Agnieszka Holland , laureatka wielu krajowych i zagranicznych nagród, wyreżyserowała m.in. takie filmy jak „Aktorzy prowincjonalni”, „Zabić księdza”, „Europa, Europa”, „Plac Waszyngtona”, „Tajemniczy ogród”„Całkowite zaćmienie”, „Pokot”, „Zielona granica”, a także kilka odcinków serialu „House of Cards”.

Jak opowiadała suwalskiej publiczności, od Andrzeja Wajdy nauczyła się, jak ważne jest otoczyć się właściwymi ludźmi i tak traktować aktorów, żeby przez cały czas czuli się bardzo ważni.

I właśnie aktorzy będą gwiazdami kolejnych dni Festiwalu Filmowego Wajda na Nowo. W sobotę będzie okazja do spotkań z Grażyną Błęcką-Kolską i Arturem Żmijewskim, a w niedzielę – z Kamilem Kul, no i Danielem Olbrychskim, najważniejszym, po Zbigniewie Cybulskim, aktorem Andrzeja Wajdy.

Tekst i fot. Wojciech Drażba

Fot. Miłosz Kozakiewicz

Program

II dzień (sobota)

11.00 Szkoła Wajdy prezentuje:
„Stymulanty & Empatogeny” , reż. Mateusz Pacewicz (25’)
Cinema Lumiere, Suwałki, ul. Dwernickiego 15
bezpłatne wejściówki w kasie SOK

12.00 Pokaz filmów konkursowych
Jury: Grażyna Błęcka-Kolska, Andrzej Pągowski, Artur Żmijewski, Kamil Kula
Sala Kameralna, Suwałki, ul. Papieża Jana Pawła II 5
wstęp wolny

16.00 Książki na Nowo
Promocja książek:
„Notesy Wajdy” (w. Universitas), Karolina Pasternak: „Holland. Biografia od Nowa” (w. Znak)
Goście: Agnieszka Holland
Sala Kameralna, Suwałki, ul. Jana Pawła II 5
wstęp wolny

17.00 Kino Wajda

„Wyrok na Franciszka Kłosa” (2000), reż. Andrzej Wajda (96′)
Spotkanie z Grażyną Błęcką-Kolską i Arturem Żmijewskim
SOK, Sala im. Andrzeja Wajdy, Suwałki, ul. Papieża Jana Pawła II 5
bilety w kasie SOK i na www.soksuwalki.eu

20.00 Wajda / Holland
„Całkowite zaćmienie” (1995), reż. Agnieszka Holland (111′)
Spotkanie z Agnieszką Holland
SOK, Sala im. Andrzeja Wajdy, Suwałki, ul. Papieża Jana Pawła II 5
bilety w kasie SOK i na www.soksuwalki.eu

22.00 Kino Plenerowe
„Nigdy w życiu!” (2004), reż. Ryszard Zatorski (100’)
Bulwary nad Czarną Hańczą, Suwałki, ul. Andrzeja Wajdy
wstęp wolny

III dzień (niedziela)
11.00 Szkoła Wajdy prezentuje:
„Psubrat” (2013), reż. Maria Zbąska (31’)
„Jeszcze mnie nie znasz” (2023), reż. Joanna Krzyżewska (30‘)
Cinema Lumiere, Suwałki, ul. Dwernickiego 15
bezpłatne wejściówki w kasie SOK

15.00 50 lat Ziemi obiecanej
„Ziemia obiecana” (2007), reż. Andrzej Wajda (179’)
Przed seansem spotkanie z Danielem Olbrychskim
Cinema Lumiere, Suwałki, ul. Dwernickiego 15
bezpłatne wejściówki w kasie SOK

20.00 Gala Finałowa
Wręczenie nagród i prezentacja nagrodzonego filmu

Spektakl: Serge Kribus „Niespodziewany powrót” (120’)
Obsada: Daniel Olbrychski, Kamil Kula
Produkcja: Teatr IMKA, Teatr Gudejko
Agencja ADRIA ART
SOK, Sala im. Andrzeja Wajdy, Suwałki, ul. Papieża Jana Pawła II 5
bilety w kasie SOK i na www.soksuwalki.eu

22.00 Kino Plenerowe

Wajda / Holland „Bez znieczulenia” (1978), reż. Andrzej Wajda, scen. Agnieszka Holland, wyk. Andrzej Seweryn (125′)
Bulwary nad Czarną Hańczą, Suwałki, ul. Andrzeja Wajdy
wstęp wolny