Z okazji Światowego Dnia Jedności Litwinów minister spraw zagranicznych Republiki Litewskiej Gabrielius Landsbergis przyznał medale honorowe „Za zasługi Litwinów na świecie dla Litwy” dla całej społeczności litewskiej w USA oraz zasłużonym Litwinom, mieszkającym za granicą.
Społeczność litewska w USA, świętująca w tym roku 70-lecie działalności, wspierając dążenie Litwy do wolności w okresie okupacyjnym, przyczyniając się do powstania niepodległej Litwy, wspierając Litwę strategiczne partnerstwo pomiędzy Litwą a Stanami Zjednoczonymi, zajmując się edukacją narodową młodego pokolenia wyróżniona została „Złotą Pogonią” - głosi komunikat Msz RL.
Natomiast wśród kilkunastu wyróżnionych medalami honorowymi za szczególne zasługi w pielęgnowaniu litewskości i wkład w powstanie niepodległej Litwy znalazł się członek społeczności litewskiej w Polsce, były wieloletni kierownik choreograficznego zespołu „Jotva”, działającego przy Dom Kultury Litewskiej w Puńsku - Algis Uzdila.
Algis Uzdila
Algis Uzdila (ur. 25 kwietnia 1937) we wsi Krejwiany, w gminie Puńsk - poeta, pisarz, nauczyciel języka litewskiego i niemieckiego, działacz społeczny mniejszości litewskiej w Polsce.
Po ukończeniu Liceum z Litewskim Językiem Nauczania w Puńsku studiował język i literaturę litewską na Uniwersytecie Wileńskim. Uczył w liceach w Sejnach i Puńsku, przez kilka lat był dyrektorem liceum w Puńsku, a następnie pracował jako nauczyciel języka litewskiego i niemieckiego, kultywując świadomość narodową kilku pokoleń Litwinów w Polsce. Jest autorem pięciu podręczników szkolnych do nauki języka litewskiego jako języka mniejszości narodowej w szkołach podstawowych.
Aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym mniejszości litewskiej w Polsce, przez ponad 30 lat kierował zespołem tanecznym "Jotva" w Puńsku. „Jotva” obchodzi w tym roku 70 - lecie i jest najstarszym artystycznym zespołem ludowym w gminie Puńsk. Pierwszy raz, jeszcze bez nazwy, wystąpił w 1951 roku we wsi Oszkinie, dając występ z okazji Dnia Dziecka. Jednym z widzów był wówczas nastoletni Uzdila. Program przygotował i zespół poprowadził wówczas mieszkaniec tej wsi, działacz społeczny Józef Maksymowicz. Później przez wiele lat tym zespołem kierował właśnie Algis Uzdila i to z jego inicjatywy, w 1985 r., nadano nazwę zespołowi.
Algis Uzdila jest autorem wielu wierszy w języku litewskim, które pisał już od czasów młodości. Są to wiersze białe, o luźnej kompozycji, których motywami przewodnimi jest podziw wobec przyrody i jej darów dla człowieka, poszukiwanie głębszego sensu życia oraz miłość do ziemi ojczystej. Pisze też prozę. Członek Litewskiego Związku Pisarzy Niezależnych (2015).
Algis Uzdila jest jednym z pierwszych Litwinów w Polsce, którzy przywrócili sobie oryginalną (litewską) pisownię własnego nazwiska. Jeszcze przed uchwaleniem ustawy o mniejszościach narodowych z dn. 6 stycznia 2005 r. nie istniała prawna możliwość przywrócenia oryginalnej pisowni nazwiska osób należących do mniejszości narodowych, zatem jedyną drogą była zmiana nazwiska na drodze sądowej. Do pierwszej połowy lat dziewięćdziesiątych Algis Uzdila formalnie posługiwał się nazwiskiem Algiment Uździło.
Kolejną osobą z Polski wyróżnioną medalem jest Irena Aleksa, pracownik naukowy, zajmująca się językiem litewskim na jednej z polskich uczelni, tłumacz.
WYG
Źródła: MSZ Republiki Litewskiej; wikipedia
Na fot: Algis Uzdila, facebook
