Puńsk. Zakończył się remont Muzeum Stara Plebania. Ciekawe znalezisko [zdjęcia]

Koronawirus spowodował, że nieco przeciągnął się generalny remont Muzeum - Stara Plebania w Puńsku. Zamiast w latem, remont zakończył się pod koniec października. Teraz wygląda jednak jak nowy, co widać na zdjęciach.

Remont wykonała firma BUDIMAR ze Sztabina. Prace pochłonęły 796 tys. zł. brutto.

wykonano następuje roboty:

- wymiana dachu (gont drewniany) oraz elementów konstrukcyjnych dachu,

- remont stropu

- remont elewacji

- wymiana podłóg i podsufitki z desek

- malowanie tynków wewnętrznych farbami emulsyjnymi

- roboty zewnętrzne

- wymiana instalacji elektrycznej wraz z osprzętem

- wymiana instalacji wod-kan

- dostawa i montaż schodołazu dla niepełnosprawnych

- uporządkowanie terenu inwestycji

-ustawnie nowej werandy.

Jest teraz w Muzeum wygodniej, więcej miejsca na eksponaty.

W ramach projektu zakupiono również wyposażenie m.in. system naświetleniowy, manekiny, regały i gabloty wystawiennicze i ekspozycyjne. Na kolejne okresy realizacji projektu planuje się m. in. wydruk ulotek o muzeum i magnesów, utworzenie videoklipu 3D przedstawiającego wspólną historię litewsko-polską.

Stara Plebania

Drewniany budynek stoi obok kościoła i ma ponad sto lat. Budowano ją w latach 1873-1876, po pożarze, jaki w 1868 roku strawił część miasteczka. Budynek został pokryty drewnianym gontem i tak też jest po remoncie.

Budynek był nieremontowany od lat. Po wybudowaniu w latach 60. ub. wieku nowej, przez jakiś czas korzystała z niej młodzież. Potem znalazło tu miejsce Stowarzyszenie Litewskiej Kultury Etnicznej. Utworzyło Izbę Regionalną, działająca od 1995 roku. Przewodnicy, nauczyciele i twórcy sztuki ludowej od lat zbierają wspaniałe eksponaty i prezentują je właśnie w Starej Plebani.

W muzeum „Stara Plebania” można oglądać wystawy stałe dawnych strojów ludowych i rękodzieła ludowego (tkanin, rzeźb drewnianych, ceramiki, wycinanek, obrazów, plecionek). W Izbie można także zakupić współczesne rękodzieło (wystawa – sprzedaż wyrobów twórców ludowych). W sezonie letnim podczas imprez kulturalnych w plebanii odbywały się pokazy i warsztaty tradycyjnego tkactwa. Zasoby stale się powiększają. Jest tu także część poświecona historii parafii Puńsk. Przewodnicy, nauczyciele i twórcy sztuki ludowej od lat zbierają wspaniałe eksponaty i prezentują je właśnie w Starej Plebanii.

Pomocny program Interreg Polska - Litwa

Inwestycja była realizowana w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska (INTERREG VA) 2014-2020.Projekt nosi tytuł "Historia litewsko-polska z perspektywy trzech miast”. Partnerami po stronie litewskiej są samorządy Pagegiai i Kedainiai.

Beneficjent Wiodący – Administracja Samorządu Pagėgiai, Beneficjent 2 – Gmina Puńsk, Beneficjent 3 – Muzeum Regionalne Kėdainiai.

Całkowity budżet projektu: 714 771,24 EUR

Dofinansowanie z ERDF 85% tj. 607 555,53 EUR

Wkład własny tj. 15% 107 215,71 EUR

Budżet Gminy Puńsk: 214 643,69 EUR

Dofinansowanie z ERDF 85% tj. 182 447,13 EUR

Ogólny cel projektu to zwiększenie współpracy pomiędzy samorządami Pagegiai, Puńsk oraz Kėdainiai poprzez wspieranie, rozwój oraz zwiększenie zainteresowania wspólnym dziedzictwem kulturowym, w celu przyciągnięcia większej liczby turystów z LT i PL oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń.

Realizacja działań projektu pozwoli trzem miastom, tak samo jak i pograniczu polsko-litewskiemu, w rozwijaniu dziedzictwa kulturowego, tworzeniu nowych atrakcyjnych miejsc turystycznych oraz zachowaniu wspólnego dziedzictwa kulturowego.

Cel ma być osiągnięty poprzez ustanowienie trwałych powiązań w zakresie rozwoju kultury, wymiany, promocji, organizowanie imprez kulturalnych, tworzenie ujednoliconych wycieczek dla zwiedzających, dostosowanie muzeów do potrzeb turystów, w szczególności dla starszych i niepełnosprawnych osób.

Działania nieinwestycyjne

Odbywały się spotkania, głównie młodzieży, wizyty studyjne, które pomagają partnerom z sąsiednich krajów poznać te regiony Litwy oraz Polski. Były też wspólne szkolenia pn. „Technologiczne innowacje w muzeach, jako źródła przewagi konkurencyjnej” oraz „Zachowanie lokalnego rękodzieła”;

Odbyło się już kilka warsztatów w Puńsku i Pagiegiai. Na szczęście jeszcze przed koronowirusem.

Gmina Puńsk realizując projekt przeprowadziła ponadto m. in. 2 wspólne szkolenia. Pierwsze szkolenie dotyczyło „Technologii innowacyjnych w muzeach, jako źródło przewagi konkurencyjnej”. Uczestniczyło w nim 14 osób: 4 z Pagegiai, 6 z Puńska, 4 z Kedainiai. Drugie szkolenie dotyczyło „Zachowania rękodzieła lokalnego” i trwało 4 dni. Uczestniczyło w nim również 14 osób. Szkolenie to miało na celu zachowanie dziedzictwa lokalnego rękodzieła przed zapomnieniem oraz przekazanie tradycji związanych z rękodziełem dla dalszych pokoleń. Ponadto szkolenie miało pomóc w promocji i rozpowszechnieniu rękodzieła lokalnego, a także wymianie doświadczeń między uczestnikami szkolenia. Podczas szkolenia uczestnicy, instruowani przez szkoleniowca, uczyli się wykonywania lokalnych produktów rękodzielniczych związanych z kulturą litewską mniejszości narodowej w Puńsku, były to m. in. tkanie krajek litewskich, tkanie na krosnach, wyplatanie ze słomy (tzw. pająki).

Zasoby stale się powiększają. Jest tu także część poświecona historii parafii Puńsk.

Przed laty Stara Plebania została nagrodzona w konkursie na najlepiej zachowane zabytki budownictwa drewnianego w Podlaskiem, organizowanym przez Urząd Marszałkowski i Muzeum Rolnictwa im. ks. Kluka w Ciechanowcu. Nagrodą była kwota 1,5 tys. zł, którą przeznaczono na konserwację najstarszych eksponatów.

Ciekawe znalezisko

W połowie maja 2020 roku, podczas prac remontowych na poddaszu budynku znaleziono prostokątne pudełko z 13 szklanymi płytami fotograficznymi (negatywami). Negatywy te nie są bardzo wyjątkowe, ponieważ istnieje wiele podobnych w Polsce i na Litwie. Ten skromny zestaw negatywów jest dla Puńska ważny z dokumentalnego, społecznego, etnograficznego i być może artystycznego punktu widzenia.

Szklane płytki zostały znalezione w oryginalnym opakowaniu producenta. To kartonowe pudełko o wymiarach 11 i 16 cm. Na pudełku znajduje się etykieta: „Fabryka płyt i obudowy fotograficznych ALFA. Wielka Brytania ORTHO ANTIHALO. Em. 3316. 200 Sch. 10 × 15. ”(ALFA <…> Płyta fotograficzna i papierów fotograficznych).

Zdjęcia pochodzą prawdopodobnie z lat 30. ub. wieku i dotyczą życia parafii. Są m.in. fotografie z odpustów, Bożego Ciała, itp.

WYG