Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarski Wodnej w Białymstoku Mirosław Markowski i prezes ANTEA Polska S.A. Jarosław Krzyżanowski, podpisali umowę na opracowanie studium wykonalności budowy stopnia wodnego w Piszu.
W skład budowli wejdą jaz piętrzący, śluza żeglugowa, mała elektrownia wodna oraz przepławka dla organizmów wodnych.
Budowa stopnia wodnego na rzece Pisie ma na celu zwiększenie retencji wody w zlewni jeziora Roś i przeciwdziałanie skutkom suszy. Poprzez hamowanie stopniem wodnym odpływu wód i zmniejszenie amplitudy stanów wody w jeziorze, poprawią się warunki gruntowo – wodne terenów wokół jeziora Roś. Znacznie podwyższą się też stany wód w korcie rzeki Pisa i w jej dolinie poniżej stopnia wodnego. Poprawią się też warunki żeglugi turystycznej na rzece.
W jeziorze Roś można retencjonować do 25 mln m3 wody, ale obecny brak stopnia wodnego powoduje, iż po wiosennych roztopach i po dużych opadach, woda z jeziora Roś oraz połączonego z nim jeziora Śniardwy, samoczynnie odpływa rzeką Pisą do Narwi. Poziom wody w jeziorze obniża się i tym samym zmniejsza się ilość wody retencjonowanej w jeziorze oraz w systemie jezior. Hamowanie odpływu wód za pomocą stopnia wodnego, będzie stabilizowało poziom wody w jeziorze oraz w gruntach otaczających jezioro. Zmagazynowana woda w jeziorze Roś, będzie w okresie niżówek letnich zrzucana do Pisy, zwiększając stany wody w korycie, stabilizując poziomy wód gruntowych na terenach rolniczych przyległych do Pisy - w tym szczególnie na terenie przesychającej obecnie Puszczy Piskiej. Wyższe stany wód w korycie utrzymujące się przez większą ilość dni w ciągu roku - w stosunku do aktualnie występujących - wydłużą okres żeglugi turystycznej na rzece.
Koszt opracowania studium wykonalności budowy stopnia wodnego w Piszu to blisko 800 tysięcy złotych. Dokument ma być gotowy do połowy października bieżącego roku.
Za pięć lat budowa drogi wodnej do Warszawy
Budowa stopnia wodnego na rzece Pisie jest jednym z elementów odtworzenia drogi wodnej z Warszawy na Wielkie Jeziora Mazurskie. Faza projektowo - dokumentacyjna inwestycji zakończy się do końca 2025 roku. Termin budowy stopnia wodnego na rzece Pisie zaplanowany jest na lata 2026-2028. Koszty przedsięwzięcia szacowane są na około 100 mln zł.
Wody Polskie opracowały już koncepcję udrożnienia szlaku żeglownego Pisz - Warszawa, która została podzielona na 4 etapy: Kanał Żerański na odcinku od Jeziora Zegrzyńskiego do Śluzy Żerań – 17 km, Rzeka Narew od miejscowości Pułtusk do Jeziora Zegrzyńskiego wraz z Jeziorem Zegrzyńskim – ok. 35 km, Rzeka Narew od ujścia Pisy w Nowogrodzie do miejscowości Pułtusk oraz rzeka Pisa na całej długości – ok. 80 km.
W zakres działań na całym szlaku z Warszawy na Wielkie Jeziora Mazurskie wchodzą prace modernizacyjne węzłów hydrotechnicznych w Nowogrodzie i Warszawie, przystosowanie do żeglugi koryta Narwi i włączenie w najbliższych latach portu w Ostrołęce do szlaku żeglownego.
W 2020 roku udrożniona została Narew na odcinku 62 kilometrów od miejscowości Nowogród do miasta Różan. Usunięte zostały głazy, kamienie, konary drzew oraz szereg niebezpiecznych płycizn i zwężeń.
Diametralną zmianę przeszedł już port na Narwi w Ostrołęce, który ma być ważnym przystankiem na trasie Warszawa - Pisz. Wody Polskie wykonały tam prace konserwacyjne takie jak: usunięcie rumoszu i namułu z dna basenu portowego i wejścia do portu, roboty konserwacyjne na nabrzeżu portowym obejmujące: montaż odbojnic drewnianych na ścianach oporowych nabrzeża, wymianę ogrodzenia. W porcie zamontowane zostały również 2 pomosty pływające o długości 36 metrów każdy.
Na razie został przywrócony ( w sierpniu 2018 roku) ruch turystyczny na Wiśle i drogach wodnych Warszawy.
Atrakcyjny szlak
Starzy mieszkańcy Mazur pamiętają, że tuż po wojnie można było - przy dobrej woli - dopłynąć kajakiem np. z Olecka do Warszawy. Ale to zamierzchła przeszłość.
Jeszcze 20-30 lat temu ta trasa była często wykorzystywana do pływania rekreacyjnego i jako opcja na tanie przetransportowanie jachtu ze stolicy na Mazury. Dziś to przygoda dla tych, którzy chcą spróbować czegoś innego niż tradycyjne pływanie jeziorowe.
Dopiero w latach 2016 - 2017 Warmia i Mazury wspólnie z województwami mazowieckim i podlaskim przystąpiły do wypromowania nowego produktu turystycznego „Szlak wodny Pisa-Narew”. Teraz włączają się do tego organy i instytucje rządowe.
Pisa i Narew, to rzeki tworzące niezwykle atrakcyjny turystyczny szlak wodny Polski Północno-Wschodniej. Jest to jednocześnie szlak tranzytowy łączący Wisłę z Krainą Wielkich Jezior Mazurskich. Obie rzeki należą do największych rzek nizinnych w Polsce. Szlak PISA-NAREW to odcinek 120 km. Składa się na niego rzeka Pisa (80 km) oraz fragment rzeki Narew od ujścia Pisy w Nowogrodzie do miasta Ostrołęka (40 km).
Szlak prowadzi przez obszary cenne przyrodniczo. Należą do nich: Puszcza Piska (drugi pod względem wielkości kompleks leśny w Europie), Czartoryskie Jałowce (ok. 180 ha porośniętych tylko jałowcami o różnej wielkości).
Atrakcje tego szlaku wodnego są urozmaicone przez coraz lepiej funkcjonującą i coraz bogatszą ofertę kulturową regionu. Szlak ten łączy ze sobą cztery tradycje: Mazur, Kurpiów, Podlasia i Mazowsza.
WYG
Źródło i fot: Wody Polskie w Białymstoku
